بررسی میزان حس مکان به منظور ارائه راهکارهایی در جهت ارتقا حس هویت، تعلق و دلبستگی به مکان شهرهای اقماری کرج

حس مکان، مجموعه ای از ادراکات ، اعتقادات ، نمادها ، ارزش ها و احساساتی است که افراد و گروه ها را به یک مکان خاص مرتبط میکنند (فرانتاسکی و همکاران، ۲۰۱۸). داشتن حس مکان، یک هویت شخصی ایجاد می کند و به شهر کمک می کند تا از نظر مردم، بهویژه جامعه ساکن در شهرها، شخصیت پذیرتر و معنادارتر شود. حس مکان بر ارزشها، نگرشها و به ویژه رفتار فردی و اجتماعی تاثیرمی گذارد. حس مکان نه فقط باعث هماهنگی و کارکرد مناسب فضای معماری و انسان است بلکه عاملی برای احساس امنیت، لذت وادراک عاطفی افراد نیز میباشد و به هویتمندی افراد و احساس تعلق آنها به مکان کمک می کند (حبیبی و همکاران، ۱۳۹۷). مساله هویتو در پی آن حس تعلق مکانی و دلبستگی در این شهرها، به مثابه مساله ای فرعی تلقی گردد. و این در حالیست که احساس تعلق مکانی،مقوله ای است که باید به دقت در طرح و تدوین و برنامه ریزی شهرهای جدید مدنظر قرار گیرد (مشکینی و همکاران، ۱۳۹۱). از جملهشهرهایی که با چنین مشکلاتی مواجه هستند، می توان شهرهای اقماری کرج را برشمرد. شهرهای اقماری مرکز استان البرز، کلونی هایجمعیتی با تراکم بالا در کلانشهر کرج محسوب می شوند که به موازات گذار از توسعه شهری متناسب با نیازهای جمعیتی، از رشدزیرساخت های خدماتی و اجتماعی برخوردار نشده اند (قاسم پور، ۱۳۹۹). این امر خود می تواند بر حس مکانی، تعلق و هویت ساکنانآنها تاثیرگذار بوده و حتی با مهیاسازی امکانات و مزیتی چون نزدیکی به پایتخت، اما همچنان کیفیت زندگی شهروندان از جایگاه مناسببرخوردار نبوده و با نارضایتی هایی همراه باشد نتایج تحقیق نشان می دهد که شهر کرج به علت موقعیت خاص مواصالت ارتباطی بهسمت شمال، شمال غرب و غرب کشور و تمرکز تاسیسات علمی و تحقیقاتی کشوری همچون سازمان سنجش کشور، سرم سازی، معاونتآب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، و تمرکز زدایی مراکز صنعتی از سمت تهران به حومه کرج و ارزان بودن زمین و مسکن باعث جذبمهاجرین به سمت حومه شهرکرج می باشد و موجب گسترش اقماری و خوشه ای به صورت منظومه ای از شهرکها و مجموعه هایمسکونی (مستقل،نیمه مستقل و خوابگاهی) شده است.

Keywords:

شعرهای اقماری , هویت , حس مکان , کرج