آمنه رئیسی - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی
نوشین تقی نژاد - دکتری روان شناسی عمومی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس
زهرا ایمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی

دو اختلال مهم و شایع در دوران کودکی اختلال اوتیسم و کم توانی ذهنی است. هر دو گروه این کودکان نیز دارای مشکلاتی در شناخت و کارکردهای مرتبط با آن هستند که از جمله این مشکلات نقایص در دانش هیجانی و نقص در کارکردهای اجرایی است. هدف از این پژوهش مقایسه بازشناسی حالات هیجانی و کارکردهای اجرایی در کودکان اوتیستیک و کم توان ذهنی شهر بندرعباس بود. پژوهش حاضر از نوع مقایسه ای پس رویدادی است برای انتخاب گروه نمونه از نمونه گیری در دسترس استفاده شد. به این منظور با مراجعه به مراکز نگهداری از کودکان اوتیستیک و کم توان ذهنی. آزمودنی های تحقیق انتخاب شدند. با توجه به فقدان تعداد کافی جهت پژوهش در نهایت تعداد ۳۰ نفر انتخاب شدند ۱۵ کودک اتیستیک سطح بالا و ۱۵ کودک کم توان ذهنی. ابزارهای تحقیق شامل آزمون بازشناسی چهره (بنتن) و آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین توسط روانشناس برای کلیه افراد گروه نمونه اجرا شد. در آزمون بازشناسی چهره تعداد پاسخ های صحیح بعنوان نمونه هر ازمودنی در نظر گرفته شد در ازمون کارت های ویسکانسین نیز امتیاز آزمودنی در تعداد خطاها و پاسخ درجاماندگی بعنوان شاخص کارکردهای اجرایی در نظر گرفته شد. داده های تحقیق با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره بررسی شد.نتایج تحلیل آماری نشان داد که در شاخص تعداد خطاها تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. اما در شاخص پاسخ درجاماندگی و بازشناسی حالات هیجانی بین دو گروه تفاوت معناداری وجود داشت و عملکرد گروه کم توان ذهنی بهتر از کودکان طیف اوتیسم بود. اما در شاخص بازشناسی چهره عملکرد کودکان طیف اوتیسم بهتر از کودکان کم توان ذهنی بود.

اختلال طیف اوتیسم، اختلال کم توانی ذهنی، کارکردهای اجرایی، بازشناسی حالات هیجانی