تحلیل انتقادی مقاله «شتر یا ریسمان» نوشته اندرو ریپین

یکی از مستشرقانی که در حوزه علوم قرآنی و تفسیر دارای مقالات متعدد است، آندرو ریپین، محقق مسیحی انگلیسی است که در یکی از مقالات خود با عنوان «شتر یا ریسمان» به بررسی معنای واژه «الجمل» در آیه ۴۰ سوره اعراف پرداخته است. وی ضمن نقل اقوال مختلف، درنهایت وجود دو قرائت مختلف «جمل: شتر نر» و «جمل: ریسمان ضخیم» از این واژه را مطرح نموده و قرائت دوم را ساخته وپرداخته مفسرانی میداند که از قرن سوم به بعد، با هدف غلبه بر بحثهای کلامی و نیز نمایش برتری قرآن بر سایر کتاب های الهی، آن را ساخته و به ابنعباس نسبت دادهاند. ریپین ضمن این ادعا، چندین پایه مهم اعتقادی مسلمانان نسبت به قرآن را نشانه گرفته است؛ این امر در آثار سایر مستشرقان نیز یافت میشود. چنین آثاری اگر به ورطه نقد درنیایند، بیتردید آثار مخربی خواهند داشت که سست شدن پایههای اعتقادی مسلمان، یکی از آنهاست. در این مقاله سعی شد تا ضمن بررسی واژه «جمل» و پیشینه قرائتهای مختلف آن، نیز بررسی آثار مفسران و لغویان متقدم، ادعای ریپین با روش تحلیلی و اوصافی و نیز با برونکرد انتقادی بررسی شود. درنتیجه، ریشه قرائات مختلف به عصر صحابه و تابعین بازگشته و آن ادعا مبنی بر ساختگی بودن قرائت ابنعباس و نیز سایر تبعات آن با ارائه ادله مربوطه، باطل و رسمیت قرائت مشهور جمل، انطباق آن با قرائت پیامبرk و وجود وجه شبه اقوی برای آن ثابت شد.

Keywords:

قرآن , آندرو ریپین , جمل , ریسمان , سم الخیاط , شتر , تشبیه , قرائت , مبالغه