رضا فتحی - گروه مهندسی عمران، دانشکده عمران و معماری، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
امیرحسین سیاح زاده - گروه مهندسی عمران، دانشکده عمران و معماری، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران

رشد روزافزون جمعیت نیاز به انرژی به ویژه استفاده از منابع فسیلی را افزایش داده که درنتیجه دی اکسیدکربن در اتمسفر را که نوعی گاز گلخانه ای است چندین برابر کرده و منجر به افزایش گرمایش جهانی شده، این گرمایش جهانی می تواند زیستگاه های گیاهان و حیوانات را به خطر انداخته و الگوهای آب و هوا را دست خوش تغییرات کند و نتیجه آن وقوع سیل، خشک سالی و طوفان های شدید مخرب خواهد بود. یکی از راه های کاهش دی اکسیدکربن در اتمسفر ذخیره زیرزمینی دی اکسیدکربن می باشد که این ذخیره زیرزمینی به یک سنگ مخزن متخلخل که روی آن یک پوش سنگ آب بند غیرقابل نفوذ قرار گرفته، نیاز دارد. اهمیت پوش سنگ در این است که جابجایی دی اکسیدکربن شناور، آب شور و سایر مواد موجود را مهار می کند که این مواد به سازندهای فوقانی نشت نکنند. پوش سنگ باید قادر به تحمل تغییرات تنش در محل و تحمل تغییرات در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی باشد. هدف از انجام این مقاله مروری بر روش های ذخیره سازی زیرزمینی دی اکسیدکربن و سازوکار پوش سنگ در ذخیره سازی دی اکسیدکربن است. روش پژوهش مروری بر منابع و مناخذ موجود مرتبط با موضوع است. براساس نتایج به دست آمده فشار آب بندی پوش سنگ باید قبل از شروع عمل تزریق مشخص شده و در طی فرآیند تزریق از مقدار مشخصی فراتر نرود همچنین قبل از تزریق دی اکسیدکربن بهتر است دمای آن با دمای مخزن متناسب گردد تا از ایجاد شکستگی در پوش سنگ جلوگیری شود و برای درک بهتر از رفتار و ساختار پوش سنگ بهتر است خصوصیت های ژئوشیمیایی، ژئومکانیکی، حرارتی و مسیر جریان در پوش سنگ را در کارهای آزمایشی و شبیه سازی در نظر گرفت.

گازهای گلخانه ای, ذخیره سازی دی اکسیدکربن, شکست پوش سنگ, گرمایش جهانی