مجتبی علیشاهی - دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز
اسماعیل عبدی - دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز

در این تحقیق سمیت حاد سم ارگانوفسفره ی دیازینون در چهار گونه ی ماهی بومی استان خوزستان، شامل ماهی بنی، شیربت، برزم و گطان مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از روش استاندارد OECD جهت تعیین سمیت حاد دیازینون استفاده گردید. بدین صورت که هر گونه ماهی در مجاورت هفت غلظت متوالی دیازینون(در سه تکرار) و به مدت ۹۶ ساعت قرار داده شده و تلفات روزانه ثبت گردید. داده های بدست آمده با نرم افزار Probit آنالیز شد. نتایج مشخص ساخت که دیازینون برای هر چهار گونه فوق سمیت داشته و سمیت آن هم با افزایش غلظت و هم با افزایش مدت مجاورت افزایش می یابد. LC۵۰ ۹۶ ساعته دیازینون در ماهی بنی و گطان فاقد تفاوت معنی دار(۰۵/۰P) نسبت به دو گونه بنی و گطان داشته و به ترتیب برابر (۵۳/۰±۵۱۴/۶ و ۵۲/۰±۳۲۲/۶ میلی گرم در لیتر) بود. ماهی بنی و گطان حساسیت بیشتری نسبت به ماهی شیربت و برزم در برابر مسمومیت با دیازینون دارند. با توجه به آلودگی اکثر آب های جاری کشور با دیازینون، بهتر است علاوه بر بررسی سمیت سایر سموم در گونه های مهم پرورشی، در بازسازی ذخایر ماهیان بومی در منابع آبی استان خوزستان، بیشتر از گونه های شیربت و برزم که مقاومت بیشتری به این سم دارند، استفاده گردد.

دیازینون, ماهی های بومی, استان خوزستان, سمیت حاد