کیمیا قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد
سیف اله فلاح - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی شهرکرد
فایز رییسی - عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد
مریم حیدری - رزیدنت بیماریهای داخلی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

به منظور بررسی پاسخ ویژگی های کمی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Frosk.) به کاربرد جداگانه و تلفیقی کودهای اوره و زیستی آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال ۱۳۹۰ اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل، C: شاهد (بدون مصرف کودهای اوره و زیستی)، U: ۸۸ کیلوگرم اوره در هکتار، Az: ازتوباکتر، My+Az: میکوریزا + ازتوباکتر، Az+۵۰% U: ازتوباکتر + ۴۴ کیلوگرم اوره در هکتار، My+U: میکوریزا + ۸۸ کیلوگرم اوره در هکتار، My+Az+۵۰%U: میکوریزا + ازتوباکتر + ۴۴ کیلوگرم اوره در هکتار بودند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در شرایط کاربرد جداگانه ازتوباکتر کمتر از کاربرد جداگانه اوره بود ولی عملکرد موسیلاژ آن مشابه تیمار کاربرد اوره بود. تلفیق ازتوباکتر با اوره و یا میکوریزا تغییری در عملکرد دانه و موسیلاژ در مقایسه با اوره ایجاد نکرد. بیشترین عملکرد دانه و موسیلاژ به ترتیب با ۹۳۱ و ۱۶۶ کیلوگرم در هکتار با بکارگیری میکوریزا + ۸۸ کیلوگرم اوره در هکتار بدست آمد. با این وجود کوددهی تاثیری بر فاکتور تورم و درصد موسیلاژ اسفرزه نداشت. به طور کلی نتایج حاکی از آن است که استفاده از مایه تلقیح میکوریزا توام با اوره موجب افزایش ۵۴ درصدی تولید دانه اسفرزه می گردد، که این پتانسیل استفاده از میکوریزا را جهت تولید اسفرزه در شرایط مزرعه تایید می نماید.

اسفرزه, کودهای زیستی, کود تلفیقی, عملکرد دانه, موسیلاژ