شیرین رضایی
امیر لکزیان - دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فارسی - دانشگاه فردوسی مشهد
محبوبه ابوالحسنی زراعتکار
غلامحسین حق نیا

یکی از مراحل اساسی فرآیند پرورش قارچ خوراکی دکمه ای، مرحله خاکدهی است. در این مرحله، لایه ای از خاک پوششی مناسب بر روی کمپوست قرار می گیرد. مناسب ترین نوع خاک پوششی، خاک پیت است. یکی از مشکلات عمده بسیاری از تولیدکنندگان قارچ در ایران، فقدان خاک پوششی مناسب می باشد. لذا ضرورت استفاده از یک ماده مناسب که به طور کلی یا جزئی جایگزین پیت شود بیش از پیش افزایش می یابد. در این پژوهش از روش کشت کیسه ای قارچ برای مطالعه امکان استفاده از کمپوست مصرف شده برای جایگزینی پیت در تولید قارچ خوراکی استفاده گردید. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل با فاکتورهای دو سطح کمپوست مصرف شده پاستوریزه یک ساله و دو ساله (C۱ و C۲)، سه سطح شستشو، یک، دو و سه بار شستشو (L۱، L۲ و L۳)، دو سطح EDTA صفر و ۳/۰ مولار (E۱ و E۲) و چهار نوع خاک پوششی شامل مخلوط کمپوست همراه خاک لوم، آزولای پوسیده همراه کمپوست، پیت همراه کمپوست به نسبت ۱:۱ و پیت خالص در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تکرار در مرکز تولید قارچ دانشکده کشاورزی انجام شد. نتایج آنالیز داده ها نشان داد که بیشترین میانگین عملکرد بعد از پیت خالص با میزان ۲/۲۴% در مخلوط کمپوست همراه پیت به نسبت ۱:۱ مشاهده شد که در این تیمار میانگین عملکرد ۷/۱۱% و میانگین قطر کلاهک نیز به ۱/۴۴ میلی متر رسید. کمترین عملکرد و قطر کلاهک قارچ دکمه ای در تیمار آزولا همراه کمپوست مشاهده شد که عملکرد به ۳/۸% و قطر کلاهک به ۳۷ میلی متر کاهش یافته بود. شستشوی کمپوست مصرف شده با محلول EDTA ۳/۰ مولار از نظر آماری عملکرد قارچ دکمه ای را به میزان ۳/۴۴ درصد و قطر کلاهک را به میزان ۷/۱۲ درصد کاهش داد.

قارچ دکمه ای سفید, پیت, کمپوست مصرف شده, آزولا, EDTA