منیره مارصفری
علی اشرف مهرابی - گروه بیوتکنولوژی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران، ایران
زهرا طهماسبی
عبدالامیر راهنما

این پژوهش به منظور ارزیابی پیوستگی ۱۱ صفت مورفولوژی مهم با نشانگرهای مولکولی RAPDدر ۱۵ رقم خرمای جمع آوری شده از مناطق جنوب و جنوب غرب ایران به صورت آنالیز جمعیت و با استفاده از روش رگرسیون گام به گام انجام گرفت. نتایج حاصل از رگرسیون ساده و چندگانه نشان داد که در مجموع ۸۴ نشانگر RAPD با حداقل یکی از صفات مورد بررسی پیوستگی معنی دار داشته اند. در این نشانگر ضریب تبیین در مجموع نشانگرهای آگاهی بخش از ۳۲ (قطر هسته) الی ۶/۷۵ (شکل میوه) درصد متغیر بود. نشانگر ۲۱۴ Oligo در صفت قطر هسته (۲۶ درصد) و پس از آن الیگو ۲۱۱ در صفت شکل میوه (۱/۲۴درصد) بیشترین ضریب تبیین را به عنوان نشانگر سرگروه به خود اختصاص دادند. مقدار قابل توجهی از تغییرات مورفولوژیکی با استفاده از آغازگرهای ۴۲ Oligo با محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC) ۲۳/۰ توجیه شدند. این نتایج گویای آن است که با توجه به توزیع بسیار مناسب DNA چندشکل تکثیر شده تصادفی (RAPD) در ژنوم خرما و نشانگرهایی که پیوستگی بالایی با صفات زراعی دارند، می توان از آن ها در شناسایی نشانگرهای آگاهی بخش پیوسته با صفات زراعی مهم بهره جست.

خرما, صفات زراعی, RAPD, نشانگرهای آگاهی بخش