رضا شجری قاسم خیلی - دانش آموخته دکتری دانشگاه تربیت مدرس، تاریخ
سید هاشم آ قاجری - استادیار دانشگاه تربیت مدرس
حمید احمدی - استاد دانشگاه تهران
سارا شریعتی - استادیار دانشگاه تهران

تغییرهای عمیق، ساختاری و چندبعدی که در پی فتح ایران رخ نمود، برخی از مهم ترین عنصرهای تشکیل دهنده هویت ایرانی در عهد باستان را دگرگون کرد یا به نابودی کشاند. با از میان رفتن برخی از این عوامل مانند سرزمین /جغرافیا و دولت ایرانی و در پی آنها تغییر یکی از مهم ترین پایه های هویت ایرانی در عهد باستان یعنی دین، هویت ایرانی دچار بحران شد. ایرانیان را با توجه به پاسخی که به بحران پیش رو دادند می توان به سه دسته ایران گرایان، اسلام گرایان و ایران اسلام گرایان تقسیم کرد. این مقاله ضمن برشمردن مهم ترین ویژگی های اسلام گرایان، به بررسی نگرش هویتی ابوریحان بیرونی پرداخته و هویت اسلامی این دانشمند ایرانی را با توجه به آثارش نشان داده است.

ابوریحان بیرونی, هویت, هویت اسلامی, اسلام گرایان