تحلیل عناصر تشکیل دهنده میزان تمایل آبخیزنشینان به مشارکت در طرح های آبخیزداری (مطالعه موردی: حوضه رودخانه بزرگ نائین استان اصفهان)

موفقیت یا عدم موفقیت طرح های آبخیزداری را باید در حضور یا عدم حضور مردم جست وجو کرد. با این اوصاف، توجه به نقش مردم در این طرح ها و یافتن راهکارهایی جهت تشویق مشارکت آن ها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. از این رو، هدف کلی این پژوهش توصیفی- همبستگی تهیه مدل علی عناصر تشکیل دهنده میزان تمایل آبخیزنشینان به مشارکت در طرح های آبخیزداری حوضه رودخانه بزرگ نائین است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل آبخیزنشینان ساکن حوضه رودخانه بزرگ نائین استان اصفهان است (۲۲۹۸=N)، که از این میان، تعداد ۴۷۶ نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری انتخاب و با توجه به گستردگی جامعه آماری از روش نمونه گیری تصادفی استفاده و اطلاعات جمع آوری گردید و مورد تجزیه و تحلیل (انجام رگرسیون گام به گام، انجام تکنیک تحلیل مسیر و تهیه مدل علی عناصر تشکیل دهنده تمایل آبخیزنشینان به مشارکت در طرح های آبخیزداری) قرار گرفت. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که عوامل اجتماعی، اقتصادی، ارتباطی و منابع اطلاعاتی و گویه تحصیلات در مجموع ۷۴ درصد از تغییرات میزان تمایل به مشارکت در طرح های آبخیزداری را تبیین می نمایند. همچنین مدل علی عناصر تشکیل دهنده تمایل آبخیزنشینان به مشارکت در طرح های آبخیزداری بیان کننده این موضوع شد که عوامل ذکر شده علاوه بر اثرات مستقیم دارای تاثیرات غیرمستقیم زیادی هم بر روی تمایل به مشارکت آبخیزنشینان هستند. در کل یافته های این پژوهش به تاثیرات کمی سه عامل و یک گویه فردی بر روی مشارکت آبخیزنشینان اشاره می نماید که در قالب یک مدل علی ارائه گردید. بنابراین توجه ویژه به این عوامل باید در دستور کار برنامه‎ ریزان منابع طبیعی قرار بگیرد تا با جذب بیشتر مشارکت آبخیزنشینان موفقیت طرح های آبخیزداری نیز افزایش یابد.

Keywords:

آبخیزنشین , حوضه رودخانه بزرگ نائین , مدل علی , مشارکت