تعیین پتانسیل طبیعت گردی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی در مراتع ییلاقی کجور نوشهر

اکوتوریسم به عنوان پایدارترین شکل گردشگری با رشد فزاینده ی خود، نقش موثری در توسعه ی جوامع ایفاء می کند. در این پژوهش با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سیستمی به تعیین پتانسیل طبیعت گردی در مراتع ییلاقی کجور نوشهر پرداخته شده است. پس از شناسایی عوامل موثر بر کاربری طبیعت گردی شامل شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا، بافت خاک، پوشش گیاهی، سنگ شناسی، فاصله تا چشمه و رودخانه، فاصله تا جاده، فاصله تا مناطق مسکونی، فاصله تا شهر، فاصله از گسل و دکل برق فشار قوی، نقشه های مربوط به این عوامل با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شدند و با روش سیستمی مخدوم طبقه بندی، تلفیق و روی هم گذاری نقشه ها انجام و نقشه اولیه تفرجی تهیه و در سه طبقه، کلاسه بندی شدند. سپس با تلفیق نقشه تفرجی اولیه و نقشه مراتع، نقشه تفرج نهایی تهیه و کلاسه بندی شد. نتایج نشان داد همه مرتع چناربن دارای توان تفرج گسترده طبقه دو، در مرتع دشت لاشک ۵۱/۴۶ درصد دارای توان تفرج گسترده طبقه دو و ۴۹/۵۳ درصد نامناسب برای تفرج، در مرتع اسلام آباد ۲/۷۵ درصد دارای توان تفرج گسترده طبقه دو و ۹۸/۲۴ درصد نامناسب برای تفرج، در مرتع کهنه لاشک ۱۹/۹۶ درصد دارای توان تفرج گسترده طبقه دو و ۸۱/۳ درصد نامناسب برای تفرج، در مرتع کجور ۲۴/۸۷ درصد دارای توان تفرج گسترده طبقه دو و ۷۶/۱۲ درصد نامناسب برای تفرج، در مرتع لرگان ۵۴/۱۲ درصد دارای توان تفرج گسترده طبقه دو و ۴۶/۸۷ درصد نامناسب برای تفرج و در مرتع پیده ۳۱/۵۷ درصد دارای توان تفرج گسترده طبقه دو و ۶۹/۴۲ درصد برای تفرج نامناسب بودند. با توجه به نتایج به دست آمده ۸۳/۶۵ درصد منطقه دارای قابلیت تفرجی و ۱۷/۳۴ درصد از منطقه برای تفرج نامناسب هستند که علت آن شیب بالا، ارتفاع بالا و وجود اراضی زراعی و باغ ها در منطقه است؛ بنابراین پیشنهاد می شود اقدامات عملی و مدیریتی لازم به بهره برداران منطقه آموزش داده شود. این امر در کنار مدیریت اصولی به استفاده از توان بالقوه طبیعت گردی منطقه می انجامد و کمک درآمدی برای بهره برداران مراتع محسوب می شود.

Keywords:

اکوتوریسم , روش تجزیه و تحلیل سیستمی , سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) , کجور , مراتع ییلاقی