حسین میرزایی تختگاهی - گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
هوشنگ قمرنیا - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه رازی
میلاد فرمانی فرد - دانش آموخته دکتری گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

در این پژوهش، اثر ورمی­کمپوست بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد دو گیاه گوجه­فرنگی و بامیه تحت آبیاری با آب آلوده بررسی شد. آزمایش دو تیمار استفاده از ورمی­کمپوست و شاهد داشت که با سه تکرار در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اجرا شد . ورمی­کمپوست به میزان ۲۵ تن در هکتار در دو مرحله، زمان کشت محصول ۱۰ تن در هکتار و یکماه بعد از کشت ۱۵ تن در هکتار اعمال شد. در این پژوهش اثر ورمی­کمپوست روی شاخص های رشد و عملکرد شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر میوه، وزن میوه، سبزینگی، درصد ماده خشک ساقه و برگ و عملکرد محصول مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه میانگین­های صفات عملکردی گوجه­فرنگی و بامیه نشان داد که فقط وزن میوه گوجه­فرنگی تفاوت معنی­داری داشت (۰۵/۰>p) و در دیگر صفات بین دو تیمار تفاوت معنی­داری نبود. در گوجه­فرنگی تحت تیمار ورمی­کمپوست صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، سبزینگی درصد ماده خشک ساقه و برگ به ترتیب ۳/۲%، ۳/۰%، ۳/۷%، ۶/۵% و ۱/۹ درصد افزایش و قطر میوه، وزن میوه و عملکرد ۵/۲۵%، ۶/۴۲% و ۲/۷۳ درصد کاهش نسبت به شاهد داشت. هم­چنین، بامیه تحت کاربرد ورمی­کمپوست، ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر میوه، وزن میوه، سبزینگی و عملکرد به ترتیب ۳/۱۰%، ۲/۱%، ۴/۱۰%، ۳/۱۳%، ۳% و ۷/۳۵ درصد افزایش و درصد ماده خشک ساقه و برگ به ترتیب ۵/۵% و ۷/۱۱ درصد کاهش را نسبت به شاهد نشان داد. لذا، با عنایت به کاهش معنی دار وزن میوه گوجه فرنگی و کاهش قطر میوه و عملکرد گوجه فرنگی و همچنین کاهش ماده خشک ساقه و برگ بامیه، از یک سو و خطر بالای استفاده از آب آلوده و انتقال آلودگی به میوه و کاهش کیفیت و سلامت آن از سوی دیگر، استفاده از ورمی کمپوست به همراه آبیاری با آب آلوده توصیه نمی شود. به طور کلی مصرف آب های آلوده برای محصولات خوراکی انسان و دام پذیرفتنی نیست.

آب نامتعارف, کود آلی, شاخص رشد