رسول اسدی - مدرس گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
فرزاد حسن پور - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل.
میترا مهربانی - استاد تمام، گروه فارماکوگنوزی، مرکز تحقیقات داروهای گیاهی و سنتی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.
امین باقی زاده - دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته
فاطمه کاراندیش - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه زابل

مدیریت صحیح آب در مزرعه باعث استفاده بهینه از منابع آب، خاک، کود و تولید محصولاتی با کمیت و کیفیت بالا می شود. در این راستا، به منظور ارزیابی اثر دور مختلف آبیاری بر اساس تبخیر از تشت در دو سیستم آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی بر شاخص های رشد رزماری، آزمایشی بصورت کرت­های یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در شهر کرمان در سال زراعی ۱۳۹۴ اجرا گردید. در این آزمایش سه دور آبیاری بر اساس سه سطح تبخیر (۲۵=۱I، ۴۰=۲Iو ۵۵=۳Iمیلی متر تبخیراز تشت) به عنوان عامل اصلی ودو سیستم آبیاری قطره ای (سطحی =۱Sو زیرسطحی =۲S)به عنوان عامل فرعیمورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا و شاخص سطح برگ در ۲I در مقایسه با۱I، به ترتیب ۹/۱۲، ۶/۱۲، ۶/۱۳ و ۳/۵ درصد کاهش داشت ولی با وجود این، صرفه جویی ۱/۴۴ میلی متر آب (۱/۲۱ درصد) و افزایش ۶/۳ درصدی بهره وری آب حاصل شد. از طرف دیگر بهره وری آب، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا و شاخص سطح برگ در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی به ترتیب ۱/۱۵، ۳/۱۸، ۷/۹، ۵/۱۲ و ۱۵ درصد نسبت به سیستم آبیاری سطحی بیشتر بود و تنظیم دور آبیاری بر اساس سطح ۴۰ میلی متر تبخیر از تشت اعمال شده در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی در بهترین جایگاه از لحاظ صفت بهره وری آب قرار دارد. بنابراین استفاده از آبیاری قطره­ای زیرسطحی در تیمارI۲  در کشت گیاه دارویی رزماری در شهر کرمان می­تواند راهکاری مناسب برای صرفه جویی در مصرف آب و افزایش بهره وری آب در دوره­های خشکسالی باشد.

آبیاری قطره ای زیرسطحی, تشت تبخیر, گیاه دارویی