فرهاد کاروان - استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان

کارشناسان آموزشی از دیرباز به بررسی تاثیر عوامل شناختی بر آموزش، یادگیری، و عملکرد حل مسئله در زمینه های گوناگون درسی پرداخته اند و بر این باورند که کسب مهار ت های شناختی عامل هایی مورد نیاز برای موفقیت دانشجویان هستند. دانشجویان معماری با آموزش صحیح می توانند قدرت فراگیری طراحی را در مسیری مشخص و درست به دست آورند. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر آموزش نقشه مفهومی به شیوه گروهی بر افزایش خلاقیت، توانایی طراحی، و مهارت حل مسئله دانشجویان معماری دانشگاه آزاد اسلامی همدان بود. روش پژوهش طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون  پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را کلیه دانشجویان کارشناسی معماری دانشگاه آزاد همدان تشکیل داد. نمونه پژوهشی به صورت هدفمند و در دسترس (۳۰ نفر) انتخاب شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسش نامه خلاقیت تورانس، پرسش نامه مهارت حل مسئله کسیدی و لانگ، و مقیاس ارزش گذاری طراحی محقق ساخته بود. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون کلموگراف اسمیرونف و آزمون لون برای محاسبه پیش فرض ها آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره و دومتغیره MANCOVA برای تایید و رد فرضیه های پژوهشی ) استفاده شد. بر طبق نتایج، آموزش نقشه مفهومی بر مهارت حل مسئله، خلاقیت، و توانایی طراحی دانشجو تاثیر داشته است. بر  اساس نتایج این پژوهش می توان گفت روش آموزش نقشه مفهومی توانسته است به ارتقای کیفی سطح طراحی کمک کند. به بیان دیگر با افزایش قدرت خلاقیت، مهارت حل مسئله، و تولید خلاقانه دانشجو می توان عملکرد و پیشرفت بیشتری در دانشجو ایجاد کرد.

آموزش معماری, خلاقیت, دانشجویان معماری, طراحی, مهارت حل مسئله, نقشه مفهومی, نقشه مفهومی گروهی