باستان شناسی منطقه قره داغ؛ گزارش مقدماتی بررسی محوطه های دوران مفرغ و آهن شهرستان ورزقان

Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 203

This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARCS-13-4_013

تاریخ نمایه سازی: 31 خرداد 1401

Abstract:

فعالیت­ های باستان­ شناختی منطقه قره­داغ (ارسباران) با هدف ترسیم چشم انداز بلندمدت علمی و درک جایگاه باستان­ شناسی منطقه، در جهت تبیین اوضاع سیاسی- اجتماعی و ارزیابی تحولات و جریانات فرهنگی و شناسایی مسیرهای ارتباطی شمال آذربایجان در دوره­های مفرغ و آهن، با اتکا بر روش های میدانی انجام می­ گیرد. اولین فصل این پروژه در سال ۱۳۹۶ به شناسایی محوطه­های مفرغ و آهن شهرستان ورزقان اختصاص یافت. منطقه مورد بررسی دارای وسعت تقریبی ۲۳۶۸ کیلومترمربع بوده و در منتهی ­الیه غربی منطقه قره­ داغ قرار دارد. با نظر به توپوگرافی منطقه، دره ­های میان­ کوهی غرب ورزقان دروازه ورود به قره ­داغ شمرده شده و به عبارتی گذرگاه طبیعی غرب به شرق محسوب می­ گردد که با توجه به مسیر حک کتیبه ­های اورارتویی، به نظر هجوم اورارتوها در قرن هشتم ق.م به منطقه نیز از این گذرگاه صورت گرفته است. لذا به روشنی آشکار است که منطقه از نظر پتانسیل­ های محیطی، جغرافیایی و امنیتی نیز قابل توجه و دارای اهمیت است. طی این بررسی ۱۴۳ محوطه از دوران مفرغ قدیم تا آهن III در منطقه شناسایی گردید که از اهداف مهم این بررسی می­ توان به ثبت تحولات در گذر از هر دوره به دوره دیگر در رابطه با نوسانات جمعیتی، الگوی مکان­گزینی و استقرار، شیوه معیشت و روش تدفین اشاره کرد. طبق این شواهد، تعداد استقرارها در دوره مفرغ قدیم در منطقه بسیار محدود و ضعیف است. با فروپاشی جوامع نیمه کشاورز دوران مفرغ قدیم، زندگی عشایری به صورت محدود در دوره مفرغ میانی شکل می­ گیرد. در اواخر دوره مفرغ میانی، مجددا با شکل­ گیری جوامع یکجانشین، شاهد افزایش جمعیت منطقه و به وجود آمدن پیچیدگی­ های اجتماعی طی دوره مفرغ جدید تا آهن II هستیم که در پی آن، یک نوع جامعه طبقاتی اولیه، تحت مدیریت حاکمان کوچک محلی شکل می­ گیرد. در نهایت طبق منابع مکتوب در منطقه، با هجوم قدرت­ های نظامی همسایه (اورارتوها) به منطقه، جوامع دوره آهن فروپاشیده و در ظاهر تعداد محوطه­ ها کاهش می­ یابد.

Authors

حسین ناصری صومعه

دانشجوی دکتری گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

علیرضا هژبری نوبری

استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

ارکان کنیار

دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه استانبول، استانبول، ترکیه

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • Abdullahi, H. ۲۰۰۶. Geographical study of Varzeqan plain: from Khoranagh ...
  • Abedi, A., Shahidi, H.K., Chataigner, C., Niknami, K., Eskandari, N., ...
  • Alizadeh, A. ۲۰۰۴. Theory and practice in archeology. Second Edition, ...
  • Bashash, K. R., Biscione, R., Nobari, H., A and Salvini, ...
  • Batiuk, S.D. ۲۰۱۳. The fruits of migration: Understanding the ‘longue ...
  • Belli, O., and Bahşaliyev, V. ۲۰۰۱. Nahçıvan Bölgesi'nde orta ve ...
  • Benedict, W.C. ۱۹۶۵. Two Urartian Inscriptions from Azerbaijan. Journal of ...
  • Brown, T.B. ۱۹۵۱. Excavations in Azarbaijan: ۱۹۴۸. London: John Murray ...
  • Burney, C.A. ۱۹۶۲. The excavations at Yanik Tepe, Azerbaijan, ۱۹۶۱ ...
  • Burney, C.A. ۱۹۶۴. The excavations at Yanik Tepe, Azerbaijan, ۱۹۶۲: ...
  • Burney, C. ۱۹۷۰. Excavations at Haftavān Tepe ۱۹۶۸: First Preliminary ...
  • Burney, C. ۱۹۷۲. Excavations at Haftavān Tepe ۱۹۶۹: Second Preliminary ...
  • Burney, C. ۱۹۷۳. Excavations at Haftavān Tepe ۱۹۷۱: Third Preliminary ...
  • Burney, C. ۱۹۷۵. Excavations at Haftavan Tepe ۱۹۷۳: fourth preliminary ...
  • Danti, M.D. ۲۰۱۳a. Hasanlu V: The Late Bronze and Iron ...
  • Danti, M.D. ۲۰۱۳b. The late Bronze and early Iron age ...
  • De Morgan, H. ۱۹۰۵. Recherches au Talyche persan en ۱۹۰۱, ...
  • Dyson Jr, R.H. ۱۹۵۶. Pennsylvania survey in Iran. Archaeology, ۹(۴), ...
  • Dyson Jr, R.H. and Muscarella, O.W., ۱۹۸۹. Constructing the chronology ...
  • Edens, C. ۱۹۹۵. Transcaucasia at the end of the Early ...
  • Erdem, A.Ü. and Konyar, E. ۲۰۱۱. Urartu Çanak Çömleği/Urartian Pottery. ...
  • Hajizadeh, K. ۲۰۱۴. Final report of first season excavation in ...
  • Hejebri, N.A. ۲۰۰۰. Excavation at Iron Age Cemetry of Masjed-e ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۰۱. Excavation at Iron Age Cemetry of ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۰۲. Excavation at Iron Age Cemetry of ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۰۴. Excavation of the Shahriari Site at ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۰۵. Excavation of the Shahriari Site at ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۰۷. Priliminary Report of the First Season ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۰۸. Priliminary Report of the Secend Season ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۱۰. Priliminary Report of the Third Season ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۱۷a. Excavation at Cemetry of Qalaboynu-Varzeqan, Upublished ...
  • Hejebri, N. A. ۲۰۱۷b. Preliminary report on the study of ...
  • Hejebri Nobari, A., Naseri Someeh, H., Mokhtaripour, F., mehdizadeh, B. ...
  • Iravani G. F. ۲۰۱۰. Preliminary Report of the First Season ...
  • Kleiss, W. ۱۹۶۹. Beridt uberzwei er Kundun gsfahrten in nordwest-Iran. ...
  • Kleiss, W. ۱۹۷۲. Bericht über Erkundungsfahrten in Iran im Jahre ...
  • Kleiss, W. and Kroll, S. ۱۹۷۹. Ravaz und Yakhvali, zwei ...
  • Kohl, P.L. ۲۰۰۱. Migrations and cultural diffusions in the later ...
  • Konyar, E. ۲۰۰۴. Doğu Anadolu Erken Demir Çağı Kültürü: Arkeolojik ...
  • Köroğlu, K. ۲۰۱۱. Urartu: Krallık ve Aşiretler. Urartu Doğu’da Değişim, ...
  • Kroll, S. ۲۰۱۱. İran’daki Urartu Şehirleri. Doğu’da Değişim, (Haz. K. ...
  • Kushnareva, K. K. ۱۹۹۷. The southern Caucasus in prehistory: stages ...
  • Maziar, S. ۲۰۱۰. Excavations at Köhné Pāsgāh Tepesi, the Araxes ...
  • Medvedskaya, I. N., ۱۹۸۲. Iran: Iron Age I. BAR International ...
  • Muscarella, O.W. ۱۹۶۸. Excavations at Dinkha Tepe, ۱۹۶۶. Bulletin of ...
  • Naseri Someeh, H., Firouzmandi, B., Saadati, M. ۲۰۱۵, Archaeological Investigation ...
  • Naseri Someeh, H. ۲۰۲۰. Analysis of Socio-Political Situation and Cultural ...
  • Naseri Someeh, H., Hejebri Nobari, A., Bakhtiari, S. ۲۰۲۰. Study ...
  • Naseri Someeh, H., Hejebri Nobari, A. & Niknami, K. ۲۰۲۱. ...
  • Niknami, K. and Kazempour, M. ۲۰۱۱. A Priliminary Report on ...
  • Özfırat, A., ۲۰۰۱. Doğu Anadolu Yayla Kültürleri (M.Ö. II. Binyıl), ...
  • Özfırat, A. ۲۰۱۷. Highland Fortresses-Cemeteries and Settlement Complexes of Mt ...
  • Pourfaraj, A. ۲۰۰۷. The revision of Iron Age in Northwestern ...
  • Pourfaraj, A. ۲۰۱۲. Explaining Iranian north-west Kurgan's culture based on ...
  • Rezaloo, R. ۲۰۰۷a. The Emergence of complex society during the ...
  • Rezaloo, R. ۲۰۰۷b. A Priliminary Report on the First Season ...
  • Rezaloo, R. ۲۰۱۳. A Priliminary Report on the First Season ...
  • Rezaloo, R., Ayramloo, Y. ۲۰۱۴. The Late Bronze Age and ...
  • Sabzi, M. Hejebri, N, A. Hemati, A, E. Bahrami, M. ...
  • Sagona, A. ۱۹۸۴. The Caucasian Region in the Early Bronze ...
  • Salvini, M. ۱۹۸۲. Die Felsinschrift Sarduris II in Seqendel (Libliuni). ...
  • Sedqi, N., ۲۰۰۹. Social and political history of Arasbaran (Qaradagh) ...
  • Smith A.T., R. Badalyan, and P. Avetisyan. ۲۰۰۹. The foundations ...
  • Smith, A.T. ۱۹۹۹. Late Bronze/Early Iron Age Fortresses of the ...
  • Young Jr, T.C. ۱۹۶۵. A comparative ceramic chronology for western ...
  • نمایش کامل مراجع