فاطمه جعفری صیاد - گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. ساری
فاطمه شفیعی - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری

تغییر کاربری اراضی کشاورزی یکی از مهمترین مشکلات مشخص و جدی در کشور است و بعد از مسئله کم آبی توجه به آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است و همواره یکی از مهمترین شاخصهایی بوده است که انسان از طریق آن محیط زیست خود را تحت تاثیر قرار داده است. این امر باعث ایجاد تغییرات اقلیمی میشود و یا ممکن است امنیت غذایی را با مشکل مواجه کند. به همین منظور تحقیق حاضر با هدف آشکار سازی تغییرات کاربری اراضی با فناوری سنجش از دور انجام شد. در این مطالعه حوضه آبریز تجن و نکارود استان مازندران به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. در این پژوهش از روش شناسی کمی با استفاده از تصاویر ماهواره ای که پیش پردازش آنها با کمک نرم افزار ENVI ۵.۳ و سپس تهیه نقشه ها و محاسبه مساحت کاربری های مختلف به وسیله نرم افزار Arc Map ۱۰.۳ انجام شد. در این پژوهش از تصاویر ماهواره لندست ۸ در سال های ۱۳۹۵ و ۱۴۰۰ استفاده شد و پس از انجام تصحیحات اتمسفریک و رادیومتریک، نقشه کاربری اراضی برای هر یک از سال ها به دست آمد. نتایج حاکی از آن بود که طی دوره پنج ساله مساحت تحت پوشش کاربریهای کشاورزی، مسکونی و آبی افزایش پیدا کرده است و از مساحت کاربریهای بایر و مرتعی کاسته شده است. پیشنهاد میشود که با تدوین سیاستهایی مشخص و برنامه هایی راهبردی تغییرات کاربری اراضی به دقت پایش و تحت نظارت قرار گیرند.

بایر، روستا، مهاجرت، مراتع، GIS