صدیقه برارخان پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی آب و خاک، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
یاسمن لطفی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی آب و خاک، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان
راضیه طاطار - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی آب و خاک، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان

گرمایش جهانی و تغییر اقلیم موجب وقوع رخدادهای شدید شده است که اثرات متفاوتی را بر جنبه های مختلف از زندگی انسان بر جای گذاشته است. ساعت آفتابی یکی از پارامترهایی است که در مدلسازیهای هواشناسی، کشاورزی و آبشناسی از اهمیت بالایی برخوردار است. در مدیریت و کنترل وقایع حدی، بررسی روند تغییرات مقادیر حدی پارامترها اهمیت بیشتری نسبت به میانگین یا میانه داده ها دارد. بنابراین در مطالعه حاضر، به بررسی روند فصلی، زمانی و مکانی پارامتر ساعت آفتابی روزانه در دوره ۳۲ ساله در پهنه ی جغرافیایی استان گلستان با استفاده از روش رگرسیون چندک پرداخته شد. شیب رگرسیون برای چندکهای مختلف محاسبه و سپس با استفاده GIS برای کل استان درونیابی گردید. نتایج نشان داد که ساعت آفتابی در چندکهای مختلف و در طول فصلهای مختلف، دارای شیبهای روند مختلف و متفاوت با شیب میانگین بوده است.بیشترین تغییرات شیب روند، در فصل تابستان و در نوار جنوبی استان بوده که دارای روند کاهشی معنیدار بودهاند. اما در بخشهای دیگر استان، روند افزایشی و معنیدار وجود داشت. بیشترین روندهای افزایشی و معنیدار برای مقادیر پایین ساعت آفتابی، در فصلهای تابستان و زمستان به ترتیب در نیمه ی شمالی و جنوب شرقی استان و در مقابل، برای مقادیر بالای ساعت آفتابی، در فصل پاییز و در نواحی شرقی و جنوب شرقی بوده است. با توجه به نتایج، میتوان بیان کرد که ساعت افتابی نیز به همراه دما در استان گلستان در حال افزایش میباشد. بنابراین به کارگیری راهبردهای مدیریتی جهت کاهش خسارت های احتمالی یکی از اقدامات ضروری جهت کنترل وقایع میباشد.

روند تغییرات، ساعت آفتابی، رگرسیون چندک، GIS، استان گلستان