حمیده کشاورزی - دانش آموخته دکتری ژنتیک و اصلاح دام، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
علی صادقی سفیدمزگی - دانشیار ژنتیک و اصلاح دام، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

سقط جنین در گاو شیری را می توان به دو نوع سقط سبک (سقط بین روزهای ۶۰ تا ۲۶۰ آبستنی بدون تغییر در نوبت زایش) و سنگین (از دست دادن جنین بعد از روز ۲۰۰ آبستنی با شروع یک دوره شیردهی جدید)، تعریف نمود. بر اساس این تعریف، زیان­های مالی سقط ممکن است با توجه به نوع سقط در سطح گله متفاوت باشد. برای این منظور، از روش بودجه بندی جزیی، در ۶ گله گاو شیری هلشتاین، واقع در استان اصفهان و چهار محال و بختیاری در سال ۱۳۹۹ استفاده شد. در این مدلسازی، زیان مالی ناشی از کاهش در عملکرد تولیدی و تولیدمثلی، زیان­های جایگزینی و از دست رفتن گوساله در نظر گرفته شد. به طور متوسط زیان­های مالی از دست دادن آبستنی ۴/۲۷۶۷۳ هزار ریال به ازای هر مورد، برآورد شد. اگرچه احتمال وقوع سقط سنگین در گله­های مورد مطالعه خیلی کمتر از سقط سبک بود (۳/۲ در مقابل ۵/۱۲ درصد)، اما خسارت قابل توجهی را به دامدار تحمیل می­کند (به­طور میانگین ۴/۳۲ در مقابل ۰/۲۲ میلیون ریال به ازای هر مورد وقوع سقط). بیشترین زیان ناشی از سقط به دلیل کاهش در باروری (۳/۶۳ درصد) بود و کاهش در تولید شیر (۸/۲۲ درصد) در رتبه بعدی قرار داشت. نتایج این پژوهش می تواند در تصمیم گیری بهینه مبنی بر حذف و یا نگهداری گاو سقط کرده در گله های گاو شیری مورد استفاده قرار گیرد.

زیان وقوع سقط, سقط سبک, سقط سنگین, گاو شیری, مدلسازی