وحید رضا صفاری - استادیار گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه شهید باهنر کرمان
محبوب صفاری - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، دا
معصومه معاذالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه شهید ب

آرسنیک یکی از عناصر سمی می باشد که به طور گسترده ای در محیط زیست گسترش پیدا کرده و به عنوان یکی از عوامل آلوده کننده خاک ها و آبهای زیرزمینی در مناطق مختلف دنیا معرفی می شود. گیاه پالایی تکنیکی می باشد که در آن از گونه های خاص گیاهی جهت پاکسازی خاکهای آلوده استفاده می شود، که لازمه اصلی آن وجود گیاهان با قدرت انباشتگی بالا می باشد جهت انجام این تحقیق 4 گونه سرخس بومی ایران، آسپلینیوم نیدوس(AN)، پتریس آمبروسیا (PU)، پولی پودونیوم وولگار (PV) و پتریس کریتیکا، جهت بررسی قدرت انباشتگی و میزان مقاومت آنها به آرسنیک انتخاب شدند. سرخس ها در شرایط گلخانه تحت کشت خاکی حاوی 120 میلی گرم آرسنیک در کیلوگرم خاک از منبع سدیم هیدروژن آرسنات قرار گرفته و پس از گذشت 50 روز، ریشه و شاخساره آن جهت تجزیه آرسنیک برداشت گردید. نتایج نشان داد که گونه های مختلف سرخس قابلیت متفاوتی از انتقال آرسنیک را به شاخساره و ریشه از خود نشان می دهند ( از 164 تا 4820 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک ) که بیشترین مقدار تجمع در سرخس PU مشاهده شد. همچنین در تمام گونه ها، آرسنات (آرسنیک 3) نسبت به آرسنیت (آرسنیک 5) مقدار تجمع بیشتری را در شاخساره و ریشه ها به خود اختصاص داده است. بنابر نتایج بدست آمده PU را می توان به عنوان مناسبترین گونه جهت گیاه پالایی آرسنیک تحت شرایط محیطی در شمال ایران و مناطق مشابه معرفی کرد.

آرسنیک، سرخس، گیاهپالایی