استفاده از روش های نوین کمپوستینگ در حل چالش زیست محیطی وفنی گل حفاری و در مناطق نفت خیز اهواز

اهواز مرکز استان خوزستان یکی از کلان شهرهای ایران است، میدان نفتی اهواز بزرگترین میدان نفتی ایران است (سومین میدان بزرگ نفتی جهان محسوب میشود) به طور کلی در میدان نفتی اهواز ۴۶۴ حلقه چاه نفت وجود دارد. که عملیات تولید از آن توسط شرکت بهره برداری نفت و گاز کارون انجام می گیرد. عملیات حفاری نفت و گاز می تواند مقادیر زیاد و متنوعی از ترکیبات شیمیایی را از طریق کنده ها و گل حفاری وارد محیط نماید که شامل ترکیباتی مانند فلزات سنگین، نمکها و هیدروکربنها (شامل نفت، گازوئیل، حلال های کلردار حلقوی، پلی هیدروآرماتیک ها هستند، تاکنون روش های متعددی جهت پاکسازی گل حفاری از آلاینده های نفتی ارائه شده است و عملکرد فرایند کمپوستینگ به عنوان یکی از روشهای پالایش، کندههای حفاری به اثبات رسیده است. این تحقیق در بخش شمالی میدان نفتی اهواز در چاه شماره ۰۹ رامین " در سال پاییز ۱۴۰۰ اجرا گردید. در این مطالعه، پسماندهای حفاری با کمپوست نیشکری به نسبت های (۱ به ۱، ۰.۴ به ۰.۶، ۰.۶ به۰.۴ ) مخلوط گردیده و پس از افزودن میکروارگانیسم های بومی با نسبت الکربن به نیتروژن“ اولیه ۳۰ به مدت ۶۰ روز فرآوری شدند. در طول زمان فرآیند، اختلاط و هوادهی توده ها یک بار در روز و آبیاری هر سه روز یک بار انجام شد. نمونه برداری کربن و نیتروژن به صورت ۱۵ روزه و دما به صورت روزانه انجام گرفت. تجزیه واریانس نسبت کربن به نیتروژن در تیمارها نشان داد که، تیمارها اختلاف معنی داری با هم ندارند و تغییرات این شاخص در تمامی تیمارها، روندی کاهشی داشته است. در تیمار اول در طی ۵۵ روز از میزان ۳۵ به ۲۸.۷ و در تیمار سوم از ۳۵ به۳۱.۷ کاهش یافت. همچنین مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن نشان میدهد که تیمارهای در یک گروه آماری قرار گرفته اند. لذا با ترکیب نسبت ۴۰ درصد کمپوست نیشکری و ۶۰ درصد پسماند حفاری چاه های نفت و گاز و مدیریت توده (هوادهی، تامین رطوبت و مواد مغذی و اختلاط میکروارگانیسم ها امکان پالایش پسماندهای حفاری وجود دارد. در خصوص فلزات سنگین مثل سرب (Pb)، کادمیم (cd)، جیوه (Hg) و نیکل (Ni) که برای محیط زیست بسیار خطرناک می باشند. نتایج بیانگر عدم وجود یا میزان بسیار کم این عناصر نسبت به شاخص های استاندار پس از اتمام فرآیند کمپوستینگ می باشد..

Keywords:

پسماند حفاری , شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب , گل های حفاری , فلزات سنگین , محیط زیست