علی اصغر تلافی - کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
فرزین عبدالهی - استادیار، گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
علیرضا یاوری - استادیار، گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

درخت انبه با نام علمی Mangifera indica L. به تیره پسته (Anacardiaceae) تعلق دارد. اندام های مختلف این گیاه، به ویژه برگ، دارای ترکیب های ارزشمند فلاونوئیدی است که در درمان دیابت کاربرد دارد. در این پژوهش، برای ارزیابی میزان روتین و کوئرستین در برگ ژنوتیپ های مختلف انبه در رویشگا های جنوب ایران، چهار رویشگاه عمده شامل منوجان، رودان، میناب و بوشهر انتخاب گردید. از هر رویشگاه تعداد ۱۰ درخت بالغ و سالم انتخاب و از هر درخت سه دسته نمونه برگ از ارتفاع ۲ متری برداشت شد. عصاره گیری از برگ خشک انبه توسط حلال متانول- اسید استیک انجام و برای تجزیه به دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC) تزریق شد. داده ها در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از نرم‎افزار آماری SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و برای گروه بندی جمعیت ها و ژنوتیپ ها، تجزیه خوشه ای به روش Ward انجام شد. در بین چهار جمعیت انبه از نظر هر دو ترکیب روتین و کوئرستین، اختلاف معنی دار آماری (۰.۰۵>P) وجود داشت. بیشترین میزان روتین و کوئرستین به ترتیب در جمعیت های منوجان (ppm ۱۲۴.۰۳) و بوشهر (ppm ۶.۰۵) حاصل شد. تجزیه خوشه ای، چهار جمعیت را به سه گروه مستقل تقسیم کرد؛ به طوری که دو جمعیت رودان و میناب در گروه یک، جمعیت بوشهر در گروه دو و جمعیت منوجان در گروه سه قرار گرفتند. ارزیابی تنوع فیتوشیمیایی موجود، می تواند اطلاعات ارزشمندی را در مدیریت ژرم پلاسم انبه فراهم کند و در شناسایی جمعیت های مطلوب برای اهداف اصلاحی مختلف در این گونه مفید واقع شود.

انبه (Mangifera indica L.), فلاونوئید, روتین, کوئرستین, کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (HPLC)