سمانه تاری ابوذر - گروه فلسفه هنر، دانشکده هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
محمدرضا شریف زاده - گروه پژوهش هنر دانشکده هنر دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز،تهران، ایران.
محمد اکوان - دانشیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

مقاله حاضر به بررسی و تحلیل دو دیدگاه متفاوت در هنر و فلسفه هنر معاصر می ­­پردازد. از یک طرف، آرای فلسفی آرتور دانتو درباره چالش­های تعریف هنر که به نظریه پایان هنر و مرگ نقاشی می­ انجامد و از طرف دیگر، اندیشه و آثار گرهارد ریشتر که منجر و منتج به تجدید حیات نقاشی شد. هدف اصلی این پژوهش با نظر به آرای دانتو، بررسی جایگاه نقاشی بعد از اعلام پایان آن در آثار هنرمند معاصر آلمانی ریشتر است و به دنبال پاسخ گویی به مضامینی از قبیل تعریف هنر و نقش زیبایی­شناسی در هنر معاصر می­باشد. پرسش اصلی این است: چرا و چگونه بعد از پیشرفت­های تکنولوژیک در ساختار و روش­های خلق و تولید اثر هنری، ورود رسانه­های جدید و چالش­هایی در مفاهیم بنیادین زیبایی­شناسی، هنر نقاشی خود را دوباره به صحنه هنر پیشرو بازگرداند و احیا نمود؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا، آرای دانتو و کریمپ درباره پایان نقاشی، با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و مداقه گذاشته­ شد و سپس، به نقش مهمی که ریشتر در جهت احیای نقاشی ایفا نمود، پرداخته شده ­­است. نتایج پژوهش نشان می­ دهد که، در چنین شرایطی ریشتر نقاشی را چیزی ورای تصویر می­ داند و با ادامه­ این روند، نگاهی تغییر یافته به تاریخ هنر می­گشاید که راهی برای یافتن زبانی شخصی و تاریخمند در تجربیات پسا­مدرنیسم است.  این مقاله مستخرج از رساله دکترای نگارنده اول با عنوان «تحلیل و نقد نظریه آرتور دانتو درباره پایان هنر و مرگ نقاشی بر اساس اندیشه و آثار گرهارد ریشتر» و به راهنمایی نویسنده مسئول است.

پایان هنر, مرگ نقاشی, ادامه نقاشی, انتزاع, پسا مدرنیسم, تاریخ هنر