چارچوب خط مشی مالکیت فکری در پروژه های تحقیق و توسعه مشارکتی

گسترش مشارکت های پژوهشی میان صنعت، دولت و دانشگاه، به دلیل وجود مشارکت کنندگانی با ماهیت، منافع و انگیزه های متنوع، موجب بروز چالش هایی در حوزه مالکیت فکری شده است. بویژه زمانی که از منابع مالی دولتی استفاده شود، وجود چارچوبی برای خط مشی مالکیت فکری از اهمیت مضاعفی برخوردار می شود. در این تحقیق تلاش شده است با استفاده از روش نظریه داده بنیاد با رویکرد ظاهرشونده، چارچوبی برای خط مشی مالکیت فکری در پروژه های تحقیق و توسعه مشارکتی، ارائه شود. برای این منظور، به بررسی منابع علمی مرتبط و مصاحبه با خبرگان دارای دانش و تجربه کافی، تا حصول اشباع نظری پرداخته و چارچوب مورد نظر استخراج شد. چارچوب ارائه شده دارای چهار بعد اصلی "عوامل زمینه ای"، "اهداف و پیامدهای مورد انتظار"، "فرآیند" و "محتوای خط مشی" ،۱۳ مولفه و ۴۲ جزء است. بر اساس نتایج حاصل شده، برای اتخاذ خط مشی مناسب دارایی های فکری پژوهش های مشارکتی، باید ویژگی ها و شرایط پروژه و ذینفعان آن -به عنوان عوامل زمینه ای- و پیامدهای مورد انتظار در کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت، مورد بررسی دقیق قرارگیرند. با توجه به ویژگی ها و ماهیت پروژه و ذینفعان آن، پیامدهای متفاوتی از خط مشی مالکیت فکری انتظار می رود. همچنین تدوین، اجرا و ارزیابی این خط مشی، تحت تاثیر عوامل زمینه ای و پیامدهای مورد انتظار آن قرار داشته و می توانند بر محتوای خط مشی نیز تاثیر بگذارند.

Keywords:

پژوهش مشارکتی , مالکیت فکری , مشارکت صنعت-دولت-دانشگاه , نظریه داده بنیاد