مصطفی بهادران شیروان - (نویسنده مسئول)، دانشجوی دکتری دانشگاه امام صادق (ع) تهران، ایران
جهانیار بامداد صوفی - دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی تهران، ایران

سوال اصلی(یا هدف اصلی): با توجه به وابستگی قسمت عمده درآمدهای کشور به صادرات نفتی و غیر نفتی اعم از فروش نفت خام، فرآورده های نفتی، محصولات پتروشیمی، معادن و فلزات و در مقابل حجم واردات کشور اعم از مواد اولیه، کالای سرمایه ای، کالای واسطه ای و همچنین محصول نهایی، ارز از اهمیت ویژه ای در اقتصاد ملی و تولید کالا و خدمات در کشور برخوردار است. اما نوسانات سالیان اخیر تولید در کشور را با ریسک های فراوانی رو به رو کرده است.هدف از انجام این پژوهش آن است که عوامل موثر بر بازار ارز و نوسانات آن شناسایی شده و با دسته بندی آن ها معلوم شود برای کاهش نوسانات بازار ارز چه عواملی باید مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرند.روش پژوهش: بدین منظور با انجام مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با متخصصان عرصه تولید و اقتصاد ارزی داده های لازم گردآوری شده و با کمک تحلیل مضمونی مهم ترین عناصر موثر در بازار ارز شناسایی گردیدند. سپس با کمک تحلیل MICMAC عوامل شناسایی شده حسب اثرگذاری و اثرپذیری دسته بندی شدند.یافته ها: یافته ها نشان می دهند که به غیر از عامل تحریم که بر روی دیگر عوامل بسیار اثرگذار است اما از دیگران اثری نمی پذیرد، «منابع ارزی»، «فضای روانی حاکم بر بازار ارز» و «کفایت مدیریتی بانک مرکزی» بیشترین اثرگذاری و اثرپذیری را از عوامل ده گانه دارند. در نهایت نقشه اثرپذیری مستقیم و غیرمستقیم و گراف روابط میان عوامل شناسایی شده ارایه شده است

بازار ارز, تحلیل مضمونی, MICMAC, بانک مرکزی, سیاست گذاری ارزی