سید علی سبحانی ثابت - دکتری تخصصی دانشگاه امام صادق علیه السلام تهران، ایران
مهدی صادقی - دانشیار دانشگاه امام صادق علیه السلام تهران، ایران

مدیریت انتظارات تورمی یکی از مهم­ترین وظایف بانک­های مرکزی است که از طریق مصاحبه­ها و موضع­گیری­های مقامات پولی انجام می­شود. مقامات پولی با بهره­گیری از ابزار رسانه و ارتباطات با ارائه تصویری از آینده اقتصاد کلان کشور به انتظارات فعالان اقتصادی جهت­دهی می­کنند. بدیهی است که هرچه شهرت و اعتبار مقام پولی در نزد افکار عمومی بالاتر باشد فعالان اقتصادی تصویر ارائه شده توسط مقامات پولی از آینده را قابل باورتر و دارای قابلیت اتکای بیشتری می­بینند. در کشور ما لنگر اسمی نرخ ارز به عنوان یکی از مهم­ترین عوامل اثرگذار بر انتظارات تورمی شناخته می­شود. با بروز بحران­های ارزی اخیر، نقش بانک مرکزی در مدیریت انتظارات درباره آینده اقتصادی کشور بیش ازپیش آشکار شد. در این پژوهش ضمن معرفی ادبیات شهرت مقام پولی و نقش آن در شکل­دهی انتظارات عوامل اقتصادی، با استفاده از تحلیل تماتیک، موضع­گیری­های مقامات پولی کشور یعنی روسای بانک مرکزی در دوره بحران ارزی ۱۳۹۱ و ۱۳۹۷، موردبررسی قرارگرفته و بر مبنای نظریه اقتصادی مقولات اصلی آن استخراج شده است. بر اساس نتایج این پژوهش مقولات اصلی در هردو بحران تکرار شده و در برخی موارد تصویر درستی از آینده اقتصاد کشور ارائه نداده است. این امر در آینده سبب خواهد شد که عوامل اقتصادی بر اساس قواعد ذهنی ایجادشده از دو بحران اخیر، اعتماد خود به مقامات پولی را از دست داده و درنهایت شهرت مقام پولی در ایران دچار خدشه شود. 

تحلیل تماتیک, انتظارات تورمی, شهرت مقام پولی, اقتصاد شناختی