حزب الله شهنوازی - دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد زاهدان

در تاریخ سیاسی اسلام، مذهب و روحانیت تشیع همواره، به واسطه عدالت خواهی و ظلم ستیزی، رهبری بسیاری از حرکت ها و جنبش های انقلابی را بر عهده داشته است. از سویی پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آن هم با رهبری زعیمی روحانی، موجب شد جایگاه روحانیت شیعی، به عنوان کانونی ترین و اصلی ترین نیروی سیاسی موثر در این نهضت، بیش از پیش مورد توجه صاحب نظران داخلی و خارجی قرار گیرد.هرچند مبارزات آزادی خواهانه، استقلال طلبانه، و استعمار و استبداد ستیز روحانیت، سابقه ای به درازای یک قرن و نیم داشته است، انقلاب اسلامی را می توان نخستین حرکتی دانست که براساس آرمان و اهداف مطمح نظر روحانیت شیعی در ایران اسلامی به نتیجه رسید. نهاد روحانیت به تدریج در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی برخی از مناصب دولتی را برعهده گرفته است و کاملا سیاسی شده است. این نهاد از ابعاد مختلف قابل مطالعه و بررسی است. این مقاله در پی پاسخ به این سوال اصلی است که «جایگاه روحانیت در دوره انقلاب اسلامی نسبت به دوره قبل از آن چه تغییری داشته است؟» لذا سعی شده است برای پاسخ به این سوال از روش کیفی، تحلیل اسنادی بهره گرفته شود. یافته های مقاله با توجه به شواهد و مصادیق مذکور بیانگر آن است که در واقع احراز برخی مناصب سیاسی از سوی برخی روحانیان در سال های پس از انقلاب اسلامی، از وجهه مدنی آنان کاسته و بر سیاسی شدن این نهاد افزوده است

روحانیت، قبل از انقلاب اسلامی، آرمان، تحولات سیاسی، انقلاب اسلامی