سید ساسان کاتورانی - دانشجوی دکتری گروه سازه های آبی دانشگاه رازی، کرمانشاه
رسول قبادیلن - ۲- دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی، کرمانشاه
مسعود قدسیان - ۳- استاد، دانشکده عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس

پل­ها از جمله مهمترین و پرکاربردترین سازه­های رودخانه­ای هستند که هر ساله با وقوع سیلاب تعداد زیادی از آنها تخریب می­شوند. آبشستگی موضعی اطراف پایه­های پل از جمله عوامل موثر در این تخریب­ها است. در این تحقیق برای بررسی عمق آبشستگی در اطراف پایه پل در قوس رودخانه، آزمایش­هایی در یک فلوم آزمایشگاهی با قوس ۹۰ درجه با نسبت۷/۳  و از جنس پلاکسی گلاس و فولاد انجام پذیرفت. بدین منظور با قرار دادن یک پایه استوانه­ای به قطر ۴۵ میلی­متر در زوایای ۳۰، ۴۵ و ۶۰ درجه در طول قوس پدیده آبشستگی حول پایه در حالت آب زلال و ۳ عدد فرود جریان بررسی شد. برای مصالح کف فلوم از ماسه طبیعی با قطر متوسط ۸۵/۰ میلی­متر استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که حداکثر عمق آبشستگی هنگام نصب پایه استوانه­ای در طول قوس متفاوت بوده و با افزایش دبی جریان در کلیه موقعیت­ها، عمق و حجم چاله آبشستگی نیز افزایش می­یابد. همچنین حداکثر عمق و حجم آبشستگی در نیمه دوم خم در زاویه ۶۰ درجه و حداقل عمق و حجم آبشستگی در میانه خم در زاویه ۴۵ درجه رخ می­دهد. در نهایت مشاهده گردید که توسعه پشته رسوبی بعد از پایه و میزان گسترش آن در نیمه اول خم بیشتر از نیمه دوم آن بود. علاوه­ بر ­این نتایج این تحقیق نشان داد حداکثر و حداقل  مقدار عمق آبشستگی نسبت به  قطر پایه به ترتیب برابر با ۲۴/۲ و ۲۲/۱ می باشد.

آبشستگی موضعی, پایه پل, موقعیت پایه, قوس ۹۰ درجه ملایم