عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر مهاجرت بین استانی در ایران (بر پایه ی مدل گرانش بسط یافته طی دوره ۱۳۸۵-۱۳۷۵)

مهاجرت داخلی تاثیرات گسترده ای بر پویایی های جمعیتی ایران در دهه های اخیر داشته است. از میان انواع مهاجرت داخلی، در سال ۱۳۷۵ حدود ۳۵ درصد، بین استان های کشور و بقیه در درون استان ها صورت گرفته بود؛ درصورتی که در سال ۱۳۸۵ سهم مهاجرت های بین استانی به ۴۱ درصد افزایش یافته است؛ بنا بر این به نظر می رسد بررسی و تحلیل عوامل پدیده ی مهاجرت بین استانی در کشورمان به منظور شناخت جریان های مهاجرت و برنامه ریزی در جهت بهره گیری از این پدیده و جلوگیری از نتایج زیانبار آن از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد. این مقاله به ارائه ی یک مطالعه ی تجربی پیرامون عوامل مهاجرت بین استانی در ایران پرداخته و با بهره گیری از داده های سرشماری های سال های ۱۳۷۵ و ۱۳۸۵، مدل گرانش بسط یافته مهاجرت را برای ایران آزمون نموده و برخی عوامل مهم مهاجرت را شناسایی کرده است. نتایج نشان داد که هر دوی عوامل اقتصادی نظیر تفاوت های درآمدی و نرخ های بیکاری و همچنین عوامل اجتماعی نظیر وجود شبکه های اجتماعی اثر معناداری بر مهاجرت دارند.

Keywords:

مهاجرت بین استانی , مدل گرانش (جاذبه) , چارچوب سرمایه ی انسانی مهاجرت , شبکه ی اجتماعی