حسین امجدی - دانجشوی کارشناسی حقوق دانشگاه اشراق بجنورد، اداره کل پزشکی قانونی استان خراسان شمالی، بجنورد
سجاد جعفری - دانشجوی دکتری حقوق جزا وجرم شناسی، اداره کل پزشکی قانونی استان خراسان شمالی، بجنورد

عرف در لغت به معنی "آنچه که در میان مردم معمول و متداول است" می باشد و مفهومیست ژرف و عمیق که از دیرباز و قبل ازپیدایش دین مبین اسلام به مثابه چراغی روشن با رویکردی واقع بینانه که نگاه ویژه ای به وجدان جمعی دارد، در بین مردم به عنوانمظهر حقوق جوامع رواج داشته است. همانطور که در کلام الهی )اعراف، ۱۹۹ ( "خذ العفو وامر بالعرف واعرض عن الجاهلین" پیداست،اسلام و فقه عامه نیز با نگرش توجه به وجدان عمومی جامعه، توجه ویژه ای به عرف داشته است.مطالعه حاضر با هدف بحث پیرامون معنا و مفهوم عرف در منظر صاحبنظران و فقهای فقه عامه صورت گرفته است که ابتدا تلاش دارد بهنقش کلیدی عرف در تببین احکام و قوانین اسلام اشاره ای داشته باشد و سپس با تببین انواع عرف، روشن سازد که کدام یک از انواععرف می تواند در استنباط احکام شرعی از کاشفیت مقبولی برخوردار باشد.

عرف، فقه، عامه