محمدرضا آریافر - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی دانشگاه خوارزمی ، تهران
پریسا نصیری - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه غیرانتفاعی نور هدایت، شهرکرد

در اکثر کشور های نفت خیز ، درآمد های نفتی در بودجه نقش مهمی ایفا می کنند ، هرچند این امر منجر به مشکالت عدیده ای از جمله نفرین منابع و تضعیف صنایع کشور ) بیماری هلندی( می شود ، ولی همچنان این شیوه استفاده از درآمد های نفتی در حال اجرا است . در کشور ایران این درآمد ها به دلیل اینکه قسمت بزرگی از درآمد های کشور را تشکیل می دهد ، و همچنین مبالغ بسیار بزرگی است ، شفافیت در این درآمد ها کمتر دیده می شود . با توجه به اینکه این مبالغ بسیار هنگفت است در مصرف آن شفافیت وجود ندارد ، این امر سبب رانت و فساد در دستگاه های اجرایی می شود و از توسعه نهاد های دولتی جلوگیری می کند . با توجه منابع حاصل از فروش شان ، به صورت دلار اخذ می گردد در نتیجه بسیار مبالغ هنگفتی به اقتصاد تزریق می شود و این خود می تواند جرقه ای برای فساد و ایجاد رانت در دستگاه های اجرایی داشته باشد . شاخص کیفیت نهادی ، میزان کنترل رانت و فساد را در کشور های مختلف به نمایش می گذارد . اکثر کشور هایی که نوانستند با فساد و عدم شفافیت مبارزه کنند ، کشورهایی توسعه یافته و دستگاه های اجرایی با رانت کمتر و یا بدون رانت و فساد را دارا هستند ؛ همچنین مدیریت اجرایی در این کشور ها بسیار کار آمد هستند . با توجه به موارد ذکر شده عدم شفافیت و فساد سبب ایجاد اخالل و رانت در مدیریت دستگاه های اجرایی شده و این امر سبب عدم توسعه نهاد ها و سازمان های مختلف شده و در نهایت عدم توسعه کشور را به همراه دارد .

فساد ، مصارف نفتی ، عدم شفافیت ، مدیریت اجرایی ، کیفیت نهادی