جایگاه نظارت و کنترل در مکتب اسلام

نظارت پروردگار در عالی ترین شکل، دقیق ترین کیفیت، لطیف ترین شیوه و مشتاقانه ترین و بزرگوارانه ترین صورت ها است. در یک جامعه که می خواهد بر اساس مبانی و ارزش های اسلامی و در جهت تحقق اهداف اسلامی پایه گذاری شود، باید نظام های کنترلی و نظارتی آن نیز با این ارزش ها و اهداف هماهنگی داشته باشد و در این چارچوب اعتقادی و ارزشی طراحی شود. از این رو این مقاله تلاشی است در جهت بیان نظام ارزشی و راهکارهای مورد نظر اسلامی در زمینه تحقق و رسیدن به این امر مهم، بعنوان بخشی از نظام نظارتی که اهمیت ویژه ای در نظریه های مدیریت یافته است. در این مقاله نخست به تحلیل قرآنی کنترل و نظارت، بعنوان عاملی مهم برای تضمین صحت اجرای قوانین و پیشگیری از انحراف و خطا می پردازیم و معیارهای کنترل و نظارت را به استناد آیات قرآن کریم و احادث و روایات معتبر و سایر منابع مطالعاتی بررسی می نمائیم. در ادامه نگاهی به سیره نبوی (ص)، بررسی ابعاد مختلف کنترل و نظارت از دیدگاه نهج البلاغه، و کنترل و نظارت سازمانی می پردازیم.

Keywords:

کنترل , نظارت , بازرس , نهج البلاغه , سیره پیامبر (ص)