سهیل سبحان اردکانی - استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان.
سجاد آستانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، باشگاه پژوهشگران جوان، گروه محیط زی

در طی هزاران سال ، حضور و فعالیت جوندگان علی الخصوص موش ها در محیط زیست بشر همواره به عنوان یک معضل اقتصادی و بهداشتی تلقی گردیده است موش ها با تغذیه از مواد غذایی و آلوده کردن آنها با فضله، ادرار و موهای بدن خود خسارات سنگینی به محصولات کشاورزی و انبارهای مواد غذایی وارد آورده و بدتر آنکه اتلاف مواد غذایی توسط این حیوانات به مراتب بیشتر از مقداری است که می خورند زیرا پس مانده آنها قابل مصرف انسان نیست. تغذیه از پس مانده های مواد غذایی موجود در زباله ها نیز از دیگر مشکلاتی است که موجب پراکندن زباله در محیط زیست انسان می گردد. جوندگان و بالاخص موش ها مخازن و منابع بالقوه مهمی برای تعدادی از بیماری های مشترک بین انسان و حیوانات می باشند و در انتقال و انتشار بیماری های عفونی نقش مهمی را ایفا می نمایند. برخی از بیماری ها را از طریق گاز گرفتن و یا از راه تماس با مواد غذایی و آلوده نمودن آنها با مدفوع و ادرار و بالاخره بعضی از عوامل بیماری زا را از طریق اکتوپارازیت های خود به انسان انتقال داده و باعث اشاعه بیماری ها می شوند. تاکنون 40 بیماری که توسط جوندگان به جمعیت انسانی انتقال می یابند مورد تایید قرار گرفته است که از آن جمله می توان به لپتوسپیروز، طاعون، سالمونلوز، تولارمی، بیماری لایم، تیفوس، تب های هموراژیک، تب لاسا، ابولا، اکینوکوکوزیز، توکسوپلاسموز، شیستوزومیا، هیستوپلاسموز، و لیشمانیوز اشاره نمود.بر اساس یافته های این مطالعه جوندگان مهم از نظر پزشکی و بهداشت، همچنین سه گونه موش House Mouse ،Norway Rat، Roof Ratبه عنوان مهمترین گونه های فعال در مناطق شهری در جهان و کشور ایران شناسایی شدوبرخی از بیماری‌های منتقله از طریق موش ها بررسی گشت. نیل به موفقیت در مبارزه با جوندگان در گرو اخذ آگاهی های همه جانبه از نوع مشکل و استفاد ه صحیح و متناسب از روش ها و ابزارهای موجود می باشد، که در این راستا بنیه علمی و تجربی مدیر و مجریان طرح های ریشه کنی از اهمیت خاصی برخوردار است.

مخاطرات محیط زیستی،جوندگان،روش های کنترلی