صادق تبریزی - قاضی دادگستری، دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران شمال)، تهران، ایران
حسن عالی پور - استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، قم، ایران
محمدرضا الهی منش - استادیار حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران شمال)، تهران، ایران

درک اصل تناسب در توقیف داده و سامانه در گرو فهم درست ماهیت داده و سامانه است. داده به عنوان اطلاعات یا هر نماد قابل ذخیره، انتقال و پردازش از طریق سامانه های رایانه ای و سامانه، بستری برای کنش ها و قابلیت های مرتبط با داده است. پیوستگی این دو به هم، بستر رایانه ای و سپهر فناوری اطلاعات و ارتباطات را شکل می دهد که اصل تناسب باید با توجه به همین ویژگی معنا شود. اصل تناسب در توقیف داده، به معنای برقراری توازن میان چهار عنصر ضرورت توقیف، اهمیت داده و سامانه، ارتباط داده یا سامانه با جرم و ارتباط داده یا سامانه با داده ها و سامانه های دیگر است. نوشتار حاضر با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و تصمیمات قضایی، به روش توصیف و تحلیل کوشیده تا نشان دهد، تناسب در توقیف داده و سامانه، با توقیف بستر فعالیت قابل مقایسه است و نه توقیف مال یا سند و به این نتیجه رسیده است که تناسب در توقیف داده ها و سامانه های رایانه ای علاوه بر اتکا به رویکردهای مبتنی بر بایستگی های فضای سنتی مانند اعمال اقدامات احتیاطی برای رعایت حقوق جامعه و بزه دیده و اقتضائات فضای سایبر مانند درک جایگاه فضای مبادلات رایانه ای در فعالیت های امروزین، به پاسداشت حقوق متهم نیز توجه داشته است.

داده, سامانه, تحقیقات مقدماتی, توقیف داده یا سامانه, اصل تناسب