صدف پورمحمود - دانشجوی کارشناسی ارشد،رشته پژوهش هنر،دانشگاه الزهرا ،تهران
ابولقاسم دادور

یکی از این مکان هایی که در منطقه شمال در مازندران مورد کاوش قرار گرفته، شهر قدیم آمل می باشد (واقع در پارک مشاهیر) که در سال ۹۴ توسط هیات باستان شناسی به سرپرستی جناب آقای دکتر ابراهیم امیرکالیی مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفته است.در این کاوش سفال های متنوعی کشف گردیده است که مربوط به قرون ۴ تا ۷ ه.ق می باشند. در میان انبوه این سفال ها، گونه ای سفال منسوب به سفال نوع آمل بدست آمده است که دارای ویژگی های بومی خاصی است که در گونه های دیگر به طور مجزا یا ترکیبات متفاوتی دیده می شوند. تحقیق حاضر نشان دهنده این است که سفال نوع آمل کشف شده از این کاوش چه ویژگی هایی از لحاظ تکنیک ساخت ،تزیین ، رنگ ، لعاب و نقوش را داراست و به دلیل اهمیت و نامگذاری این سفال پرداخته و شباهت های آن را با سفالینه های مراکز دیگر مورد بررسی قرار می دهد که سوالات کلیدی این مقاله را در بر میگیرد و با خوانشی صحیح از ۱۰ نمونه شاخص از سفال نوع آمل مربوط به قرن ۵-۴ ه ق کشف شده در این کاوش و با توجه به اطلاعات و گزارشات باستان شناسی بدست آمده از این مکان به پاسخ این سوالات پرداخته شده است. رنگ سبز و زرد ولعاب این سفال ها و نوع تکنیک ساخت آنها و اشکالی از جمله کاسه ، بشقاب و جام پایه دار و خصوصیات محلی آنها از ویژگی های خاص آنهاست و دلیل دیگری بر اثبات تفاوت این نوع سفال با سفال های دیگر تولید شده در آن دوره تاریخی میباشد که باعث میشود بتوان آن را یک نوع یا گونه دانست. هدف اصلی این مقاله بر آن است تا با شناختی کلی و همه جانبه به شناسایی و ۲تحلیل سفال نوع آمل قرن (۵-۴ )کشف شده از کاوش شهر قدیم آمل در سال ۹۴ پرداخته تا بتواند به روشن شدن توالی تاریخی مجهول مانده شهر قدیم آمل بیانجامد و پاسخی به دلیل اهمیت این نوع سفال و ویژگی های آنها در آن دورە تاریخی و شهر کهن آمل داده شود

سفال،کاوش شهر قدیم آمل،سفال نوع آمل، ساخت و تزئین، مراکز ساخت