زینب قائم پناه - گروه روان شناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
محمدمهدی شمسایی - عضو مرکز تحقیقات سلامت معنوی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
روح الله براتیان - کارشناس ارشد روان شناسی عمومی، بخش مداخلات معنوی مرکز خدمات روان شناختی باران، گرگان، ایران.

معنویت سبب قدرشناسی و امیدواری در زندگی افراد می­شود و قدرتی به آن­ها می­دهد که در زمان وقوع رویدادهای ناگوار، امیدوار و صبور باشند و احساس هدفمندی کنند. به همین منظور کسب مهارت های معنوی جهت ارتقای بهداشت روانی، آسایش و کیفیت زندگی ضروری است. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مهارت­های معنوی بود. این مطالعه به روش مروری انجام شد. از جامعه آماری بانک­های اطلاعاتیPubMed ،Scopus ، Science Direct، ProQuest در بازه زمانی ۲۰۰۴۲۰۱۹، با روش نمونه گیری هدفمند، یافته های برخوردار از کلیدواژه های Spiritual skill، Spiritual life، Spirituality، جست وجو و درنهایت ۵۱ مقاله و کتاب مرتبط با هدف پژوهش بررسی شد. در این میان ۱۷ کتاب، ۱۲ مقاله به روش کمی، ۵ مقاله به روش کیفی، ۱ مقاله به روش آمیخته و ۱۶ مقاله به روش مروری، بررسی شدند. نتایج نشان داد صادق بودن، خلوت با خود، تمریناتی برای آرامش درونی، همدلی، پرورش عشق الهی، دعا و نیایش، شکستن عادات و انجام کاری نو، توکل به خداوند، طبیعت گردی، حضور بیشتر در زندگی و فعالیت ها، تلاش برای اهداف والا و پذیرش، مهارت هایی هستند که در پژوهش ها به آن ها پرداخته شده است. به نظر می رسد برخورداری از صداقت با مفهوم همخوانی و اصالت در رویکرد انسان گرایی (و نقطه مقابل آن ناهمخوانی)، برنامه ریزی برای ارتباط عمیق با فطرت درونی خود، درخواست همراه با امید به محقق شدن آن از خداوند و فعالیت های منظم و روزانه معنوی، از مهارت های معنوی مطرح شده در مطالعات متعدد است که می تواند نقش جدی در ارتقا و بهبود معنویت در افراد داشته باشد.

معنویت, مهارت معنوی, بهداشت روانی, آسایش, صداقت