کرامت اخوان - عضوهیات علمی موسسه تحقیقات فنی ومهندسی کشاورزی، استان اردبیل
محمدرضا شیری - عضوهیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال وبذر، استان اردبیل
فراهم کاظمی آذر - کارشناس ارشد سازه های آبی، شرکت آب منطقه ای اردبیل

کمبود منابع آب در کشور و بالابودن تلفات آب در روشهای مختلف آبیاری سطحی، لزوم توجه به روش آبیاری تحت فشار، به خصوص آبیاری قطره ای با لوله های تیپ )بعلت داشتن فشار کارکرد کم و هزینه های پایین تهیه لوله ها( را افزایش داده است. در این راستا طرح تحقیقاتی حاضر به منظور بررسی اثرات روش آبیاری قطره ای در عملکرد ذرت دانه ای انجام گردید. بدین ترتیب آزمایشی درقالب اسپیلیت بلوک که نوار عمودی آن فاکتور آبیاری(۱۰۰، ۵۰، ۷۵و۱۲۵درصد نیاز آبی) و نوار افقی فاکتورهای آرایش کاشت(تک ودوردیف روی نوار) و تراکم بوته(۷۵ هزار، ۸۵ هزار و۹۵هرار بوته در هکتار) بصورت فاکتوریل با سه تکرار در سه سال متوالی ( ۱۳۸۷- ۱۳۸۴ ) در منطقه مغان اجرا شد. در نهایت پس از اتمام آزمایش در هر سال، عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای تعیین و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب سه ساله نشان داداثرسطوح مختلف آبیاری برروی عملکرددانه وسایرصفات درسطح احتمال۱% معنی داربود. مقایسه میانگین عملکرد دانه در رژیم های مختلف آبیاری نشان داد که ۱۲۵ درصد نیاز آبی باعملکرد۲۳/۸تن در هکتار بالاترین و تیمار آبیاری ۵۰درصد نیاز آبی با عملکرد ۰۲/۵ تن در هکتار پایین ترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند، هرچند بین تراکم وآرایش های مختلف از نظر آماری اختلاف معنی دار وجود نداشت، بااین حال بیشترین عملکرد دانه مربوط به تراکم کاشت ۷۵هزار بوته در هکتاروآرایش کاشت یک ردیف روی پشته بود. بیشترین میزان کارآیی مصرف آب ۶۵/۱کیلوگرم درمترمکعب درتیمارآبیاری۵۰درصدوآرایش کاشت تک ردیفه بدست آمد.