بررسی بهره وری اقتصادی مصرف آب در استان گلستان

آب یکی از مهمترین منابع تولید در کشاورزی محسوب می شود. اهمیت این نهاده در کشور ایران به دلایل محدودیت منابع از یک طرف و کم  بودن راندمان آبیاری و هدررفت بخش عمده ای از منابع آب از طرف دیگر دوچندان می باشد. در این تحقیق سعی شده تا با بررسی یکی از پارامترهای مهم مصرف آب در بخش کشاورزی یعنی بهره وری اقتصادی آب در شرایط موجود در منطقه استان گلستان در مورد برخی از محصولات مهم این منطقه از جمله پنبه، کلزا، سویا و برنج بررسی و ارزیابی شود. در این راستا از شاخص ارزش ناخالص ایجاد شده به ازای هر واحد مصرف آب استفاده شد. در این مطالعه علاوه بر محاسبه شاخص مذکور، با رویکرد جدیدی مناطق مختلف رتبه بندی، ارزشیابی و مقایسه شدند که در مطالعات مشابه دیده نشده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که بیشترین میزان بهره وری اقتصادی آب برای محصول پنبه آبی در گنبد کاووس به میزان ۱۳۴۹۶، برای محصول کلزای آبی در آق قلا به میزان ۵۶۲، برای محصول سویای تابستانه آبی در مینودشت به میزان ۳۹۴، برای محصول برنج دانه بلند مرغوب در مینودشت به میزان ۲۱۰۸، برای محصول برنج پرمحصول در علی آباد به میزان ۹۸۸ و برای محصول برنج دانه متوسط مرغوب در کلاله به میزان ۹۶۰ تومان بر هر متر مکعب آب بوده است. بر اساس این نتایج، در مجموع بالاترین رتبه میزان بهره وری اقتصادی آب به ترتیب به مناطق مینودشت، کلاله و علی آباد و کمترین آن به مناطق گنبدکاووس، کردکوی و آزادشهر اختصاص دارد.

Keywords:

رتبه بندی بهره وری , شاخص بهره وری , استفاده بهینه از آب