پریا درستی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، گروه معماری ، دانشکده فنی و مهندسی ، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی ، اصفهان ، ایران
امید لوافان - دانشجوی دکترای معماری،مهندسی معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)،اصفهان،ایران

هندسه را شاخه ای از ریاضیات می دانند که با شکل،اندازه،موقعیت نسبی ویژگی های اشکال و فرم اجسام سروکار دارد.ماهیت تصویری هندسه و ساختار فضایی آن قرن هاست که دست مایه اصلی معماران و طراحان فضاهای معماری و شهری بوده است.در ابتدا اینطور بوده است که معماران الزاما مسلط به ابزارهای هندسی و فهم و درک پیچیدگی های آن ها بوده اند.اما اکنون بسیاری با ساختارهای هندسی و نقش آن در معماری آشنایی ندارند.به هر حال اساس معماری گذشته به ساختارهای هندسی در ریاضیات استوار بوده که به هویت معماری ملل مختلف جایگاه خاصی می داده است. در معماری غنی گذشته ایران نیز هندسه جایگاه خاصی را در تدوین فضا و ساخت آن داشته است.طبیعی است که پرداختن به تمام هندسه گذشته ایران نیاز به پردازش وسیعی دارد،انگار که به تمام معماری گذشته بایستی پرداخته شود.ولی نگاهی گزینش وار به آثار فاخر و برخی اصول به کار رفته در هندسه بناهای فاخر ایرانی نه صرفا از زاویه دید ترئینات هندسه و آرایه های آن ها بلکه هندسه ساختاری کم تر دیده شده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه بر روی مفاهیم،دیدگاه ها وگوناگونی کاربردهای هندسه در معماری گذشته است تا در مراحل بعد به توان به دریافت و فهم کیفیت و چگونگی تجلی هندسه در معماری معاصر ایران پی برد. روش تحقیق این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و داده های پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به دست آمده است. با توجه به یافته های تحقیق نتایج نشان می دهد که استفاده از نظم هندسی در پلان همراه با بهره گیری از هندسه پنهان و ایجاد درک هندسی با استفاده از احساس ایستایی بیش از سایر مفاهیم هندسی معماری سنتی، در معماری معاصر مورد توجه قرار گرفته اند علاوه بر آن که بهره گیری از کهن الگوها و نقش مایه های معماری سنتی همواره مورد نظر معماران معاصر بوده است.

هندسه، فرایند طراحی ،معماری ایران، معماری معاصر