معصومه نیاستی - دانشجو دکتری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
سیدعلی نوری - استادیار، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

آرمان شهر، مفهومی کهن است، اما امید به کشف یا ساخت آن، همچنان برای انسان امروز زنده مانده است. آرمان شهر یا بهشت موعود زمینی علاوه بر بهشت آسمانی، رویای همیشگی انسان بوده که در اوراق تاریخ، اشکال گوناگونی یافته و هر یک از اندیشمندان بزرگ تاریخ، تصویری ویژه از آن بر صفحه ضمیر انسان ها نقش کرده اند، از دیرباز بشر به فکر جامعه آرمانی بوده و برای یافتن آینده ای بهتر و سامان یافته تر، دوردست ها را نظاره کرده است. در این مقاله سعی شده است تا ویژگی های شهرسازی یک شهر آرمانی در ادبیات کهن بررسی شود. روش انجام پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی با کمک بررسی نمونه موردی بوده است. روش جمع آوری داده ها به کمک شیوه کتابخانه ای و با کمک ابزار فیش برداری است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که جامعه آرمانشهری یکی از کهن الگوهای مشترک در ناخودآگاه جمعی بشری است و جست و جوی کمال مطلوبی در آرزوی بازگشت به خاستگاه ازلی (بهشت) است. خاستگاهی که انسان ازلی زمانی از آن رانده شده است.

آرمانشهر، ادبیات، گنگ دژ، یوتوپیا، مدینه فاضله.