ارزیابی مکان های مناسب جهت احداث تصفیه خانه فاضلاب شهری با استفاده از GIS و تکنیک AHP (مطالعه موردی: ایران، استان فارس)

یکی از مسائل زیست محیطی در برنامه ریزی شهری، یافتن یک سایت مناسب برای ساخت زیرساخت هایی مانند تصفیه خانه فاضلاب است. ابزارها و روشهای علمی و مناسب برای ارزیابی محل تصفیه خانه فاضلاب شهری به عنوان راهنمایی برای تصمیم گیرندگان نیاز فوری برای رفع تهدیدهای فزاینده آلاینده های فاضلاب های شهری است. برای این منظور عوامل بی شماری وجود دارد که تصمیم گیری را به یک کار پیچیده تبدیل می کند. تصفیه خانه های فاضلاب ازجمله زیرساخت های اصلی یک شهر بوده که لازم است علاوه بر در نظر گرفتن توپوگرافی، اجتماع و نوع شبکه جمع آوری فاضلاب با در نظر گرفتن معیارهای اصلی در جای مناسبی احداث شوند. با توجه به ایجاد بو و مسائل فنی و هیدرولیکی که نیاز می باشد، می بایست مکان یابی تصفیه خانه های فاضلاب به صورت دقیق و با بهره گیری از مدلی مناسب صورت گیرد. هدف پژوهش حاضر بررسی تناسب اراضی جهت احداث تصفیه خانه فاضلاب استان فارس است. احداث تصفیه خانه فاضلاب معمولا با در نظر گرفتن عوامل و معیارهای مختلفی صورت می گیرد، اهمیت و دامنه اثر این معیارها در تعیین مکان نهایی تصفیه خانه فاضلاب تاثیرگذار است. به همین منظور معیارهای شیب، اختلاف ارتفاع نسبت به شهر، کاربری اراضی، شبکه حمل ونقل، فاصله از چاه ها، فاصله از مراکز شهر، فاصله از گسل ها به عنوان معیارهای لازم جهت مکان یابی تصفیه خانه فاضلاب در نظر گرفته شد. همچنین حریم جاده، حریم رودخانه و حریم مناطق حفاظت شده به عنوان محدودیت های مدل در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از فرایند تحلیل سلسله مراتبی به عنوان مدل تصمیمگیری چندمعیاره جهت وزن دهی و سپس برای ایجاد لایه ها و نقشه های معیارها از قابلیت های سیستم اطلاعات مکانی استفاده کردیم. درنهایت لایه ها بر اساس تکنیک ترکیب خطی وزنی با یکدیگر تلفیق شدند. سپس آنالیز حساسیت برای وزن های به دست آمده انجام شد تا میزان حساسیت هر یک از وزن های به دست آمده مشخص شود. یافته های این تحقیق می تواند به تصمیم گیرندگان و سیاست گذاران در مورد مناسب ترین مکان برای احداث تصفیه خانه فاضلاب کمک نماید.

Keywords:

سیستم اطلاعات مکانی , تصمیم گیری چندمعیاره , تحلیل سلسله مراتبی , تصفیه خانه فاضلاب شهری