هما ایرانی بهبهانی - دانشیار عضو هیات علمی گروه مهندسی طراحی محیط، دانشکده محیط زیست، دان
فاطمه مرتضی
نیلوفر خلیقی
الهام قدرتی

با توجه به توسعه شهر ها و گسترش دخالت بشر در سال های اخیر بر منابع طبیعی، ارزیابی منظر به عنوان یک راهکار برای برنامه ریزی منظر در جهت توسعه پایدار مطرح گردیده است. امروزه برنامه ریزی ها اغلب بر اساس داده های بدست آمده از طریق سنجش از دور صورت می گیرد. این داده ها بر روی تغییرات سطح و کاربری زمین در ارتباط با ارزش هایی مانند تنوع زیستی، میراث فرهنگی و تفرج تاکید دارد. اگرچه شاخص های زیادی در ارزیابی درنظر گرفته می شود اما در این بین، زیبایی منظر از جمله شاخص هایی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله ابتدا به بررسی مولفه های کیفیت منظر پرداخته شده و سپس با مروری بر نظریه های مختلف، قابلیت ارزیابی منظر در دو زمینه ی ارزیابی کیفی و کمی مورد بررسی قرار گرفته است همچنین به پرسش های کلیدی در امر ارزیابی و تحلیل منظر پرداخته شده است از جمله اینکه آیا کیفیت منظر قابل ارزیابی است؟ و یا اینکه چه روشها و متدهایی در ارزیابی منظر قابل استفاده است؟ آیا فاکتور های اکولوژیک بر روی ویژگی های بصری منظر اثر گذار هستند یا خیر؟ و بالاخره اینکه هدف از ارزیابی کیفی منظر چیست؟ نتایج حاصل از تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که با توجه به پیچیدگی منظر استفاده از ابزار و روش های مختلف به منظور تحلیل و ارزیابی مورد نیاز است که در این مقاله به تفصیل شرح داده شده است.

تحلیل منظر، ارزیابی کمی و کیفی، فاکتورهای اکولوژیکی، زیبایی منظر