زهرا ساطعی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه نانت فرانسه

امروزه «جهانی شدن» امور مالی یک واقعیت است با هزاران میلیارد دلار تبادل و تجارت روزانه. پایان جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵)، سقوط اتحاد جماهیر شوروی و همچنین شکست کمونیسم در برابر سرمایه داری، سبب تولد یک نظام بین المللی جدید، تحت عنوان «جهانی سازی» بود. این اصطلاح که دارای مفاهیم اقتصادی، تجاری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است، شامل حذف مرزهای بین دولت ها و ملت ها به ویژه مرزهای تجاری و گمرکی از طریق ایجاد مناطق آزاد تجاری، مناطق مشترک جغرافیایی مانند منطقه شینگن و واحد پول مشترک و امثال آنها است. همزمان با پدیده ی «جهانی سازی»، بشر به پیشرفت های تکنولوژیکی و رایانه ای و فناوری های نوین دست یافته که بکارگیری این عوامل در بستر پدیده ی جهانی شدن بازارهای مالی انقلابی عظیم در همه ابعاد و عرصه های زندگی بشر به وجود آورده است. از این بین تنها سرمایه گذاران درستکار نیستند که از پیشرفت امور مالی و ابداعاتش و قانون زدایی در این عرصه بهره مند می شوند؛ سازمان های مجرمانه نیز به صورت باورنکردنی برای بهره بردن از تمامی ضعف های سیستم های قانونی، تغییر ساختار داده و فعالیت شان را جهانی نموده اند. منعطف بودن و مبهم بودن و گسترده بودن که از سیستم های مالی جهانی شده حاصل می شود، مزیت فوق العاده ای برای اقتصادهای زیر زمینی است. امروزه سازمان های مجرمانه به تمام معنا به یکی از بازیگران عرصه ی اقتصادی تبدیل شده و تا به آنجا پیش رفته اند که به عنوان چرخ دنده های این سیستم عمل می کنند. پولشویی نیز یکی از همان فعالیت های اقتصادی غیر قانونی بازارهای مالی جهانی شده است که امروزه به شدت با عرصه اقتصاد قانونی گره خورده و با گسترش اقتصاد قانونی از ابزارها و امکانات آن که امروزه به موجب «جهانی شدن» بسیار مساعدتر و مناسب تر برای مجرمین این عرصه است، سوده برده و توسعه می یابد.از نظر مارک چسنی، ریاست سابق مرکز مطالعات پولشویی و فساد مالی، اقتصاد غیرقانونی در بستر و اتمسفر اقتصاد قانونی رشد می کند و تکثیر می شود، مانند سرطان که کم کم تمام یک بدن سالم را فرا می گیرد (Miallard, ۲۰۱۰: ۲۳). در مسئله پولشویی نیز دو وجه قانونی و غیرقانونی آن در واقع هر کدام بخشی از یک واقعیت هستند. به این معنا که بازیگران اقتصاد قانونی بازیگران اقتصاد غیر قانونی هم هستند و برعکس.

پولشویی، تکنیک های پولشویی، بازارهای مالی جهانی، جهانی شدن، اقتصاد جهانی