ولید بکتاش - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، معلم آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان منطقه راسک، ایران
عبدالوحید اکرامی - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، ایران.
عبدالغفور جهاندیده - دکترای زبان و ادبیات فارسی، استادیار، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، ایران

زن از نظر فردوسی از جایگاه والایی برخوردار است. بزرگ ترین شاخص و جلوه ی زن در شاهنامه این است که از آن به عنوانموجودی خردمند، هنرمند، صاحبرای، وفادار به شوی خویش و در مواردی هم فتنه انگیز سخن رفته است. حتی بعد احساسیو عاطفی زن دقیق ا با روحیات و حالت پهلوانی، قهرمانی مردان سازگار و همخوان و مناسب است؛ یعنی توازن شخصیتی که دربرخی از آثار بزرگ رعایت نشده است، در اثر فردوسی کاملا رعایت شده است. آنچه مسلم است حضور زنان در نقش های مثبتو منفی در شاهنامه است، و به همین جهت میتوان این کنش های متقابل را در شخصیت آنها مورد بحث قرار داد. از جملهزنانی که شخصیتش دارای کنش منفی و مثبت همزمان است، سودابه دختر شاه هاماوران و همسر کیکاووس است. براین اساس،این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به این سوال پاسخ داده که چه کنش های مثبت و منفی در شخصیت سودابه وجود داردکه از منظر کنش ها در اتفاقات و تصمیم گیری های دیگران تاثیر داشته است و در نهایت به این پاسخ دست یافته که کنش هایمثبت سودابه ازجمله رای زنی با کیکاووس، وفاداری و عشق به کیکاووس در آغاز، خردمندی و دلاوری که تاثیری مستقیم بر شاهنامه و ماجرای کاووس داشته و در بعد وسیع تر در جامعه داشته است، و در عین حال کنش های منفی ازجمله حیله و مکر،جادوگری، قدرت طلبی، خیانت، سنگ دلی و نیرنگ که تاثیری مستقیم بر خود و سلطنت و زندگی سیاوش و حتی سرنوشتایران و توران داشته است.

زن، شاهنامه، شخصیت، سودابه، کنش منفی و مثبت.