سعید حکم علی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
رئوف سید شریفی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
مرتضی قدیم زاده - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
شهزاد جماعتی ثمرین - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور بررسی تاثیر بوته و سطوح مختلف نیتروژن بر فیلوکرون و سرعت برگ ذرت، آزمایشی در سال ۱۳۸۴ در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرت های اصلی به سطوح نیتروژن( ۰ ، ۷۵ و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار) و کرت های فرعی به تراکم بوته( ۷ ، ۹ و ۱۱ بوته در متر مربع) اختصاص داده شد. نتایج نشان داد فیلوکرون و سرعت ظهور برگ ذرت تحت تاثیر تراکم بوته و سطوح نیتروژن و اثر متقابل این دو قرار دارد. با افزایش مقدار نیتروژن، سرعت ظهور برگ ها افزایش و فیلوکرون کاهش یافت. همچنین با بالا رفتن تراکم بوته، فیلوکرون افزایش و سرعت ظهور برگ ها کاهش یافت. بالاترین سرعت ظهور برگ و نیز کوتاه زمان برای فیلوکردن در ترکیب تیماری ۷ بوته در متر مربع و ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. طول دوره رشد رویشی و عملکرد، با افزایش تراکم بوته و نیتروژن افزایش یافت. زمان ظهور دانه های گرده با افزایش تراکم، کاهش یافت و در تراکم ۱۱ بوته در متر مربع و ۱۵۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار این زمان طولانی تر از سایر ترکیبات تیماری بود. طور دوره تطابق گلدهی در اثر افزایش تراکم بوته کاهش یافت و سطوح نیتروژن تاثیر معنی داری بر طول این دوره نداشت ولی معنی دار شدن اثر متقابل نیتروژن در تراکم بوته در سطح احتمال پنج درصد برای دوره تطابق گلدهی و مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین طول این دوره در ترکیب تیماری ۷ بوته در متر مربع و ۷۵ کیلوگرم نیتروژن هکتار بدست آمد. به طور کلی با افزایش تراکم بوته و سطوح نیتروژن عملکرد ذرت افزایش یافت، لذا توصیه می شود به منظور افزایش سرعت ظهور برگ و عملکرد دانه، به ترتیب تراکم های ۷ و ۱۱ بوته در متر مربع با ۱۵۰ کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار به کار برده شود.

تراکم بوته, ذرت, نیتروژن, فیلوکرون, فنولوژی, عملکرد و اجزای عملکرد