الهام رنجبرضرابی - کارشناس محیط زیست،دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
سجاد آستانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، باشگاه پژوهشگران جوان، گروه محیط زی

در شریعت مقدس اسلام به مسئله سلامتی و بهداشت توجه خاصی شده است هم بهداشت فردی ، هم بهداشت عمومی و هم بهداشت محیط . در زمینه آیات متعددی در قرآن کریم آمده است و همچنین احادیث زیادی از پیامبر بزرگوار اسلام (ص) داریم که همگی حاکی از آن است که بهداشت از جمله بهداشت محیط در دین مبین اسلام جایگاه ویژه ای دارد. اسلام،دینی زنده وسازنده بوده که برای پیروان خود،پیشرفت در تمام جنبه های حیات راخواستار است.اسلام بیان می‌دارد که خداوند طبیعت و محیط زیست را برای انسان آفریده است و او حق تصرف در آن را دارد. اما از سوی دیگر تاکید می‌کند که این حق اختصاص به یک فرد ،‌گروه و یا یک نسل ندارد ، ‌بلکه باید بهره برداری از آن اصولی و عادلانه باشد به طوری که هم نسل حاضر و هم نسل های آینده بتوانند از آن استفاده کنند. بنابراین سوء استفاده از این حق که می‌تواند منجر به آلوده سازی ،‌ تخریب و نابودی محیط زیست گردد و باعث تعرض به حقوق دیگران به ویژه نسل های آینده می‌شود ، ممنوع است. مساله محیط زیست به دلیل ارتباط تنگاتنگ با حیات انسانی و نظم آفرینش به خوبی مورد عنایت قرآن کریم قرار گرفته است. در قرآن کریم ضایع نمودن و تخریب محیط زیست اعتدا و تجاوز محسوب شده هر آنکه با فساد و تباهی و تجاوز از حدود خود، پیمان الهی بشکند از رحمت الهی به دور خواهد ماند. اسلام بهداشت را تکلیف وعلوم رانهادینه کرد.پیامبر اعظم(ص)بهداشت را پایه اسلام خواند.حفظ پاکی در همه زمینه ها،از وظایف فرد با ایمان است.ایجاد هر نوع آلودگی ویا آسیب به محیط گناه می باشد.آمیزه های بهداشتی قرآن وسیره نبوی می تواند در افزایش آگاهی وبهبودفرهنگ بهداشتی جامعه نقش موثری را ایفا نماید. بررسی متون مختلف مذهبی همگی نشانگر وجود دیدگاه‌هایی مشخص در راستای حفاظت از محیط‌زیست و منابع طبیعی است. دین مبین اسلام در این عرصه دستورات مشخص و موکدی دارد و حفاظت محیط‌زیست را که نسل امروز و نسل های بعدی باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، یک وظیفه عمومی برمی‌شمارد. در قرآن کریم بیش از 500 آیه وجود دارد که در موضوعاتی چون محیط زیست و نحوه برخورد ما با آن به راهنمایی می‌پردازد. در قرآن کریم توجه به محیط‌زیست به عناوین مختلف به چشم می‎خورد و انسان از این راه به مطالعه، شناخت، تدبر و تفکر در آن دعوت شده است و این دعوت، نشانگر اهمیت محیط‌زیست در فرهنگ اسلامی است. در واقع اگر اسلام بر حمایت عناصر اساسی در محیط زیست و حفاظت آنها تاکید دارد به خاطر خیر انسان و تامین ضروریات و حاجت های انسان برای نسل حاضر و نسل های آینده است و انسان را متوجه حمایت و نگهداری از محیط زیست خود می کند. انسان مسلمان با آموزه‌هاى جاودانه‌اى که از قرآن و روایات دراختیار دارد مى‌تواند با تلاش، پیگیرى و پایبندى به این آموزه‌ها تمدنی نوین را بنیان نهد.

بهداشت محیط، محیط زیست،قرآن کریم، اسلام