محمد حسن زمانی
رفیع میرزا محمد

دایره المعارف نویسی قرآن سابقه دیرینه دارد و دانشنامه قرآن الیورلیمن «قرآن: یک دایره المعارف» (The Quran: An Encyclopedia) دومین دایره المعارف نگاشته شده توسط مستشرقان پیرامون قرآن کریم است که با سرویراستاری پروفسور الیور لیمن (Oliver Leaman) در سال ۲۰۰۵ م در آمریکا نوشته و در یک جلد به چاپ رسید. این دائره المعارف اگرچه از آن جهت که تلاشی جدید برای ارائه مفاهیم قرآنی به مخاطب ناآشنا با کتاب وحیانی مسلمانان است، تقدیر کردنی است؛ اما از جهات مختلفی مانند: دخالت دادن ذهنیت و پیش فرض های رایج در اذهان مستشرقان، و اشتباهات فاحش دیگر دچار کاستی هایی است. دایره المعارف الیور لیمن تنها دو عالم شیعه (شیخ مفید و آیت الله خویی) را در مدخل های خود جا داده است؛ اما علت انتخاب این دو شخصیت را روشن نکرده است. این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی تهیه گردیده و نقش این دو عالم شیعه را در گسترش علوم در این دائره المعارف بررسی نموده و کمبودهایی که در این زمینه جبران و کامل کرده است.

قرآن, دایره المعارف, الیورلیمن, شیعه, شیخ مفید, آیت الله خویی