عیسی متقی زاده - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
فاطمه قندالی - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن تهران

مقاله «متشابه» (ambiguous) از مستشرق یهودی، خانم لی کینبرگ، در دایره المعارف قرآن لیدن به چاپ رسیده است. در ابتدای این مقاله، نویسنده دو معنای «مشابه» و «چند پهلو» را برای واژه «متشابه» ذکر کرده است که در خصوص معنای اول به بحث ارتباط آیات مشابه با اعجاز قرآن و در مورد معنای دوم به سه بحث آیات ناسخ و منسوخ، جواز تفسیر قرآن و اعجاز قرآن پرداخته است. نوشتار حاضر به بررسی نقاط قوت و ضعف این مقاله به لحاظ ساختاری و محتوایی می پردازد. بهره گیری از ترجمه مناسب قرآن و ذکر دیدگاه های مختلف و دلایل هر کدام، از نکات مثبت مقاله می باشد. در مقابل، اشکالاتی ساختاری چون جامع نبودن مطالب و کم توجهی به منابع شیعی و نیز اشکالات محتوایی مانند خلط میان متشابه لفظی و معنایی، مصادیق نادرست آیات متشابه و ... بر این مقاله وارد است.

قرآن, محکم, متشابه, تشابه لفظی, مستشرقان, لی کینبرگ