سهیلا صلاحی مقدم - استاد یار دانشگاه الزهرا

در این مقاله ، کوشش شده است تا دو ترجمه آغازین از ترجمه های قرآن با دو گویش مورد بررسی و مقایسه از نظر زبانی و واژگانی قرار گیرد. ترجمه اول، ترجمه قرآن قدس با گویش سیستانی و دیگر ترجمه قرآن پاک با گویش خراسانی، است. در هر دو ترجمه واژه های مشترک وجود دارد چرا که زبان دری زبان پایه و معیار بوده است اما در بعضی موارد می بینیم که در ترجمه واژه عربی قرآنی به زبان فارسی، گویش خاص منطقه دخیل است. در این مقاله ۷۳ آیه از سوره بقره از ترجمه قرآن قدس و۸۶ آیه از سوره بقره در ترجمه قرآن پاک مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتیجه اینکه واژه های خاص گویشی که دیگر در فارسی وجود ندارد در قرآن قدس و قرآن پاک تقریبا به یک اندازه است و البته با هم مشابهتی ندارند.تعداد این واژه ها در قرآن قدس به ۴۰ واژه می رسد دیگر و کلمات کهن که حدودا ۱۱۳ واژه است به شکل های دیگر به دست ما رسیده است و بر اساس فرایند واجی، تغییر و تحول های واجی دارند.اما در قرآن پاک حدود ۵۰ واژه گویشی کهن متروک می بینیم و به غیر از واژه های عربی ساده ای که در آن وجود دارد، حدودا ۳۰۰ واژه هست که با توجه به فرآیند واجی بعد از تغییر و تحول به دست ما رسیده اند. 

ترجمه های آغازین قرآن مجید, ترجمه قرآن قدس, تفسیر قرآن پاک, گویش سیستانی, گویش خراسانی