سید سجاد سیدین بروجنی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب دانشگاه زابل
شایان شامحمدی
هادی کیانی

بکارگیری پساب در بخش کشاورزی هرچند با مزایای زیادی توام است اما به دلیل اینکه اینگونه آب ها حاوی موادی مانند املاح، سدیم، کلر، بر، میکروارگانیزم های بیماری زا و در برخی شرایط فلزات سنگین می باشند کاربرد بدون برنامه ریزی آن ها می تواند تبعات زیست محیطی نامطلوبی را به باربیاورد که جبران بسیاری از آنها حداقل در کوتاه مدت امکان پذیر نخواهد بود. آلودگی منابع آب های سطحی و زیرزمینی نمونه ی بارزی از این اثرات می باشد. به همین جهت به منظور جلوگیری از اثرات سوء کوتاه مدت و طولانی مدت کاربری پساب، بایستی برنامه ریزی و تمهیدات خاصی در نظر گرفته شود. در داخل اراضی کشاورزی با مدیریت و بهینه نمودن فعالیت ها نظیر بهبود آبیاری شبانه، بهینه کردن مصرف کود و سموم کشاورزی و تغییر روش های آبیاری می توان موجب کاهش بار آلودگی پساب ها گردید. در انتهای مزارع نیز با اجرای راهکارهای عملی می توان آلودگی پساب ها قبل از تخلیه به آب های مجاور را کاهش داد. بعضی از راهکارهای موثر در کاهش آلودگی در انتهای مزارع شامل استفاده از استخرهای طبیعی، استخرهای مصنوعی، باتلاقها، نوارهای حائل، کانال های علف دار، فیلتر خاک و چمن و رقیق کردن پساب می باشد. برای کاهش آلودگی های ناشی از پساب مزارع راه کارهای گوناگونی وجود دارد که در این مقاله تنها به برخی از آنها اشاره شده است.

پساب، کاهش آلودگی، منابع آب زیرزمینی، مدیریت