محمد زمانیان
جلیل نوربخشیان
شیرین یغموری
علیرضا طالب نژاد
حسن مختارپور
شهناز سلیمانپور

به منظور تعیین سازگاری و پتانسیل تولید علوفه واریته های مختلف شبدر قرمز، این تحقیق در قالب بلوکهای کامل تصادفی با شش واریته شبدر قرمز و در چهار تکرار به صورت کشت پائیزه در ایستگاه های تحقیقاتی کرج، شهرکرد، سنندج، اراک، گرگان و کرمانشاه در سالهای ۸۳ – ۱۳۸۱ به مرحله اجرا در آمد. نتایج نشان داشت. در سالها و مناطق مختلف بین واریته های مختلف شبدر قرمز از نظر عملکرد علوفه تر و خشک تفاوت معنیدار وجود داشت. مقایسه میانگین دو ساله نشان داد که منطقه کرج با ۹۹/۸۷ تن علوفه تر و ۵/۱۵ تن در هکتار علوفه خشک بیشترین و منطقه شهر کرد با ۱۴/۳۹ تن علوفه تر و ۷۶/۸ تن در هکتار علوفه خشک کمترین عملکرد را بخود اختصاص دادند. مقایسه میانگین عملکرد علوفه تر و خشک واریته های شبدر قرمز در سالها و مناطق مختلف حاکی از آن بود که در کرج و شهرکرد واریته های ردکوئین و کلوبارا، در سنندج و گرگان واریته های ردکوئین و بوسا، در کرمانشاه و اراک واریته های ردکوئین، تولیدی فائو و تولیدی کرج جزو واریته های برتر بودند. مناطق و سالها بر تولید علوفه واریته های شبدر قرمز تاثیر معنیدار داشتند، به طوری که عملکرد علوفه تر این واریته های در مناطق بین ۲/۴۰-۸/۹۱ تن و عملکرد علوفه خشک بین ۹ تا ۴/۱۶ تن در هکتار متغیر بود. در کلیه مناطق عملکرد علوفه واریته های شبدر قرمز از سال اول به سال سوم روند کاهشی داشت، بعبارت دیگر واریته های مورد مطالعه در سال اول بیشترین و سال سوم کمترین پتانسیل تولید علوفه را دارا بودند. از بین واریته های شبدر قرمز، کلوبارا متحملترین و تولیدی فائو حساسترین رقم به سفیدک سطحی بودند. با اینکه در هر منطقه واریته های خاصی برتری داشتند ولی به طور کلی برای کلیه مناطق مورد آزمایش واریته های کلوبارا و ردکوئین سازگاری وسیع تری نشان دادند و برای مناطق قابل توصیه می باشند.

Red clover, Fresh forage yield, Dry forage yield, Adaptation, Cutting, Environmental condition., شبدر قرمز, عملکرد علوفه تر, عملکرد علوفه خشک, سازگاری, چینبرداری و شرایط محیطی